Uitbreiden lestijd leidt tot protest van docent

Leraren protesteren tegen toenemende werkdruk. Scholen moeten van het ministerie dit schooljaar meer les geven. De docent is de dupe. Scholen in het voortgezet onderwijs staan onder zware druk van het onderwijsministerie om dit schooljaar het wettelijk verplichte aantal lesuren te halen.
Leraren klagen dat deze ’jacht op de onderwijstijd’ voor hen een extra verzwaring betekent. Zij moeten bijvoorbeeld wekelijks meer lesuren gaan geven, in de avonduren vergaderen, of de vakantie wordt gekort.
Leraren zijn de dupe, schrijft onderwijsvakbond CNV in een brandbrief die na het paasweekeinde bij staatssecretaris Van Bijsterveldt (CDA, onderwijs) wordt bezorgd. De bond is ’zeer verontrust’, want hij wordt overstelpt met reacties van docenten die concrete voorbeelden van de verzwaring van hun taken aandragen. Voorzitter Marleen Barth: „Dit beleid is contraproductief, want straks willen nog minder jonge mensen leraar worden. Terwijl we al met een oplopend lerarentekort te maken hebben.”Uit onderzoek van de onderwijsinspectie bleek vorig najaar dat scholen de wettelijke norm van minimaal 1040 lesuren per jaar vaak niet halen. Scholen hebben vervolgens een brief van het ministerie van onderwijs gekregen, waarin hen wordt opgedragen nog dit jaar daaraan wel te voldoen. Lukt dit niet, dan dreigen ze volgend schooljaar minder geld te krijgen.
De werkdruk in het voortgezet onderwijs ís al te hoog, stelt Barth. „Om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken, moet deze naar beneden. Maar door de wijze waarop het verscherpte beleid rond de lesuren nu wordt afgedwongen, loopt de druk nog verder op.”
Zij is niet tegen het naleven van de wet, maar vindt dat er eerst in het onderwijs geïnvesteerd moet worden, zodat meer mensen kunnen worden aangenomen om meer lessen te gaan geven. De bond doet in de brief ’een dringend beroep’ op de staatssecretaris om de directe sanctiedreiging op te schorten, en de scholen meer tijd te geven aan hun wettelijke plichten te voldoen ’onder verantwoorde condities’.
Ouderorganisatie VOO steunt juist het streven van het ministerie met harde actie te zorgen dat leerlingen het aantal lesuren krijgen waar ze recht op hebben. Directeur Rob Limper: „Er zijn scholen die nu al met gemak aan de wettelijke norm voldoen, dus waarom zouden ze dat niet allemaal kunnen?”
Hij vreest alleen dat dreiging met een boete niet werkt en pleit voor nader onderzoek. „Ik vermoed dat scholen die de lesnorm niet halen, een waterhoofd aan managers hebben. Zij verdelen hun geld dus verkeerd. Als dat vervolgens wordt afgewenteld op de leraren en voor hen de werkdruk toeneemt, is dat geen goede zaak. Dan moet dat aangepakt worden.”

(Bron: Trouw, 7 april)

29 Reacties

  1. Goed gezien, Limper
    Limper ziet het helemaal goed. Die docenten zijn wel overbelast, maar met de verkeerde dingen. Marleen Barth, zoals altijd, slaat de plank volledig mis.

  2. Waarom ligt dit probleem op het bordje van de docent?
    Ik begrijp er niets van. Waarom moeten de docenten dit probleem oplossen? Het management claimt verantwoordelijkheid voor de roostering, dan ligt de verantwoordelijkheid voor het nakomen van wettelijke verplichtingen bij datzelfde management. Toch lijkt nu het probleem ‘opgelost’ te wiorden door docenten nog meer (over) te laten werken.

    Blijkbaar zijn de docenten niet in staat om die vertantwoordelijkheid inderdaad af te wenden, en terug te leggen op het bordje van de managers. Waarom is dit? Is het vanwege de slechte juridische positie van de docent? Of is het weer de loyaliteit van de docent aan de leerling, die bang is dat de managers een route kiezen die ten koste gaat van de leerling?

    Kan iemand mij dit uitleggen?

    • @Mark
      In de afgelopen jaren heeft het managment ook in het VO besloten HNL in te voeren. Om een en ander te verwezelijken en de docenten “de draai” te laten maken is er veel tijd gaan zitten in scholing, omscholing, veranderingsvergaderingen enz… dit alles in reguliere lestijd. Reken daarbij de lesuitval door werkweken, het “gewone” vergadercircuit zoals daar zijn, vakgroepvergaderingen, mentorenoverleg, plenaire vergaderingen locatievergaderingen enz…Wat de status is van de lesuren “zelfstandig werken” is niet transparant. Alle uitgevallen lessen moeten nu worden ingehaald, maar ondertussen moet natuurlijk het hele circus van de omschakeling naar HNL blijven doorgaan. Dus tweemaal meer werkdruk voor de docent. Inhalen van lessen en in de vrije tijd “circus”. Let op dit is niet van het laatste jaar, dit is al jaren aan de gang.

    • Mark,
      Wacht maar eens af wat hier gebeurt.
      Er is zoiets als een papieren werkelijkheid en een echte werkelijkheid, hoewel sommigen (Plato) daar ook weer aan twijfelen.
      Dan hebben we ook nog de werkelijkheid van HNL en die krijgen hier natuurlijk echt een (contacturen)probleem mee.
      Laat ze maar jammeren!

      • lestijd
        wordt binnenkort ingevuld door grote groepen leerlingen onder leiding van een
        onderwijsassistent projecten te laten doen: weinig docenten nodig en toch een
        voldoende van de inspectie. Op onze school wordt in de onderbouw in de toekomst
        de lestijd per vak 1 uur (40 minuten) per week en de rest project.

          • misschien omdat
            ze ook nog oog hebben voor de kwaliteit? Of nog niet op dit lumineuze idee zijn gekomen?

          • ik denk
            op dezelfde manier. Op onze school hebben we in veel klassen ineens meer uren, na een bezoek van de inspectie. Ik vermoed dat de vernieuwing van de onderbouw daar mee te maken heeft: geen problemen meer met de inspectie en toch geen extra (lastige en dure) docenten. De meeste docenten in de onderbouw vinden het wel een goed idee want ze hoeven minder lessen te geven. De bovenbouw beslist niet mee. Ik praat hier over havo/vwo.

          • De definitie is dat
            onderwijstijd alleen als zodanig geldt, wanneer er een docent bij aanwezig is.

          • ik weet niet zeker of een
            onderwijsassistent ook aanwezig mag zijn maar als je een docent voor zulke grote
            groepen een project laat draaien, ben je nog heel goedkoop uit. Het betekent wel dat
            de docent Engels ook Duits moet gaan begeleiden. Dat kan ook heel goed want de
            didactiek blijft hetzelfde (een taal is een taal) !? Geschiedenisdocenten begeleiden dan
            weer andere ‘verwante’ vakken.

          • Volgens mij mag het officieel
            niet, tenzij er ontheffing is verleend. Dat ‘een taal is een taal’ meen je hoop ik niet?

          • Ik niet nee,
            maar de vernieuwers van de onderbouw wel want die willen graag ‘betekenisvol’ leren zodat de leerlingen ‘weer worden gemotiveerd’. Ik denk dat het goed uitkomt want het is lekker goedkoop. Ik meen zelf dat het een rampzalig plan is.

          • Wettelijke normen onderwijstijd
            “Onderwijsactiviteiten tellen mee voor de urennorm indien zij voldoen aan de volgende criteria:
            1. het moet gaan om begeleid onderwijs, dat wil zeggen dat de leerlingen afdwingbaar aanspraak kunnen maken op begeleiding;
            2. het onderwijs moet deel uitmaken van het door de school geplande en voor alle leerlingen van
            een bepaalde stroom verplichte onderwijsprogramma;
            3. het onderwijs moet onder verantwoordelijkheid van een leraar worden verzorgd die op grond
            van de wet met die werkzaamheden mag worden belast.
            Onderwijsactiviteiten, mits ze voldoen aan alle drie de bovengenoemde criteria, waarvan de uren
            meegerekend kunnen worden, zijn bijvoorbeeld:
            • ingeroosterde lessen;
            • activiteiten in de mediatheek of Open Leercentrum;
            • mentor- of (studie)begeleiding;
            • toets- en examenactiviteiten;
            • activiteiten buiten de school, zoals werkweken, excursies, sportdagen, werkbezoeken en
            theaterbezoeken in het kader van CKV;
            • activiteiten in de vorm van individuele of groepsopdrachten in het kader van het lesprogramma;
            • stage indien er sprake is van begeleiding door de school.
            Een limitatieve opsomming van onderwijsactiviteiten die mee mogen tellen voor het voldoen aan de
            urennormen is niet mogelijk en is ook niet wenselijk, omdat die een ongewenste belemmering zou
            kunnen vormen voor nieuwe onderwijsvormen.
            In de rapportages van de inspectieonderzoeken in het schooljaar 2006/2007 naar de naleving van de wettelijke voorschriften voor onderwijstijd (zie paragraaf 2a van deze brief) en in het Onderwijsverslag 2005/2006 zal aandacht worden besteed aan de wijze waarop scholen in de praktijk invulling geven aan de definitie van onderwijstijd. Hierbij zullen ook voorbeelden van onderwijsactiviteiten worden genoemd die wel en niet onder de definitie vallen.” bron: www.minocw.nl/documenten/35263c.pdf.

          • Aha,
            there you are! Het kan dus heel goed met projecten of iets als een open leer centrum.

          • Ja, dat kan
            Dus leerlingen zonder stimulerende interactie van een bezield docent, dat mag gewoon!

          • Wat onaardiger gezegd:
            Kinderen die dagenlang met speeltuin-flauwekul worden bezig gehouden onder het gefrustreerd toezicht van een docent die donders goed inziet dat ze hun tijd hard nodig hebben voor serieus onderwijs.
            En dat telt dan als lestijd. Gefeliciteerd, inspectie. Wat elke ouder, elke eerlijke docent en elke leerling in één oogopslag kan zien, daar komt de inspectie maar niet achter.
            Ik zou zo ontzettend graag eens aan die inspectie uit de doeken doen hoe vaak, en op hoeveel verschillende manieren scholen kostbare lestijd lopen te vermorsen!

          • Je problemen op de leerling afwentelen
            en dan nog verontwaardigd zijn dat je als ouder klaagt.

          • Let ook hier op
            Er staat het onderwijs moet onder verantwoordelijkheid van een leraar worden verzorgd die op grond van de wet met die werkzaamheden mag worden belast. De docent hoeft dat onderwijs dus niet zelf te verzorgen, dat mag een onderwijsassistent doen.

          • onderwijsassistent
            Een paar weken geleden kwam onze rector trots melden dat de inspectie lessen onder toezicht van een onderwijsassistent als lestijd meerekent. Voorwaarde is dat er een studiewijzer is.
            De verantwoordelijkheid van de docent wordt zo wel erg mager ingevuld.

          • Probleem opgelost
            We maken de gangen en het schoolplein tot Open Leercentrum en de problemen zijn opgelost:)

    • @Mark
      Je hebt natuurlijk helemaal gelijk. Marleen Barth treed hier (zoals altijd) op als belangenbehartiger van de managers, niet als de belangenbehartiger van de docenten.

      Als scholen de CAO overtreden om aan de 1040 uur onderwijstijd te komen dan moet Barth deze school gewoon voor de rechter slepen.

      • De bonden zijn geen bonden
        En hier zien we weer eens dat de bonden zich helemaal niet als bonden gedragen. Ze sturen een mak briefje naar de staatssecretaris. Ze hadden eigenlijk moeten zeggen ‘WE GAAN VRIJDAG STAKEN’, dan heb je tenminste de aandacht van de bewindspersoon. Wanneer heeft eigenlijk voor het laatst een onderwijsbond het woord staking in de mond genomen? Ik kan me dat werkelijk niet heugen …

        • het enige wat echt belangrijk is,
          in dit verhaal, is dat de kwaliteit van het onderwijs niet wordt geinspecteerd maar alleen de kwantiteit. Ik begrijp dat het makkelijker te meten is, maar in veel gevallen wordt het tegenovergestelde bereikt. Veeeel goedkoper en je voldoet aan de wet!

          • ZO moeilijk is dat niet:
            …om vakinhoudelijk te inspecteren heb je gewoon vakinhoudelijk geschoolde inspecteurs nodig. Wanneer je, in sommige ‘lessen’, de flagrante schendingen ziet van elk idee van kennisoverdracht, dan hoef je echt niet bang te zijn dat een inspecteur met een vakgenoot gaat zitten muggeziften over details. De eerste jaren moet er een Augiasstal worden schoongemaakt.

          • hear, hear,
            maar de inspectie mag/kan/wil de kwaliteit van het onderwijs niet inspecteren. Ik hoop dat dat is aangekaart bij het gesprek in maart met BON

          • Stel dat ze wel kritisch
            zouden inspecteren, wat kunen ze dan? De Inspectie kan geen sancties opleggen. Zo lang dat niet verandert, blijft het een schijnvertoning.

Reacties zijn gesloten.