Straf als zuivering

‘Das weiße Band’, is een speelfilm uit 2009 in zwart-wit, geregisseerd door de Oostenrijkse regisseur Michael Haneke. Hij won met de film de Gouden Palm op het filmfestival van Cannes.
En terecht.
De film is op dit moment een hype en de mensen hier staan in dikke rijen voor de bioscoop (filmhuis), waarvan de stoelen iedere dag tot op de laatste plaats zijn uitverkocht. Een aanrader dus.
Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje vlak vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. De verteller is de schoolmeester, die verhaalt over een aantal onverklaarbare gebeurtenissen die het dorpje in zijn greep houdt.
De titel van de film ‘Das weiße Band’ is ontleend aan het gebruik van de dominee van het dorp om lijfstraffen gepaard te laten gaan met het dragen van een wit lint, als symbool van zuivering. Na het ondergaan van de straf (stokslagen) en het dragen van een wit lint zouden zijn kinderen weer ‘schoon’ en ‘rein’ zijn, om een nieuwe start te maken.
De wreedheid die kinderen wordt aangedaan lijkt een relatie te hebben met de wreedheid en ontsporingen van volwassenen in hun latere leven, maar in de film lijkt het eerder andersom.
Wij kennen de straf, als we die überhaupt nog gebruiken, als genoegdoening of als leerproces.
Maar in een school leidt dat niet verder dan het leren van een extra hoofdstuk of het schoonvegen van het schoolplein.
Wie de film heeft gezien, zal blij zijn dat de tijden in deze ten goede zijn veranderd.

5 Reacties

  1. Schuld en Boete
    De door jou gnoemde motivaties kun je nog wel onder de noemer `verstoting uit de liefdesband` brengen. De sraf houdt bij een kind in dat hij tijdelijk niet meer `lief` gevonden wordt. Maar ik denk vooral aan preventie. Als een leerling de orde en daarmee het onderwijsproces in een klas (ver)stoort moet de straf hem duidelijk maken dat zijn wangedrag niet loont. Bij min of meer normale leerlingen moet dat mogelijk zijn. Bij wat vroeger halsmisdrijven genoemd werden had de doodstraf nauwelijks afschrikkend effect.
    Seger Weehuizen

    • Ook veel straffen…
      …op school heeft nauwelijks effect.
      Dikwijls zorgt een eenvoudige en heldere regelgeving gekoppeld aan de juiste toon voor het beste resultaat. Dan is straffen niet meer nodig

      • Drakoon in de klas
        Het is beslist wenselijk dat een leerling die eerlijk t.o.v. zichzelf is een straf niet als onredelijk zwaar ervaart en daardoor rancuneus wordt. Daarbij helpt de juiste toon en ook dat de leerling merkt dat heldere regelgeving tot een goede sfeer en een goed werkklimaat leidt. ik denk dat veel leerlingen twee met elkaar strijdende inborsten hebben. Deel uitmaken van een prettige werksfeen zegt de ene, klieren zegt de andere. Bij sommige leerlingen is de tweede imborst het sterkste en moeten straffen voldoende afschrikkende werking hebben. Als te vaak straf gegeven wordt neemt de afschrikkende werking van straffen af. Drakonische straffen opleggen of letterlijk nagelen aan de schandpaal zijn al lang niet meer toegestaan. Er moet dus altijd een iudicium abeundi mogelijk blijven om de rest van de klas in haar recht te laten. Maar dan heb je het eigenlijk al over een ZMOK-kind.
        Seger Weehuizen

    • Wreedheid en domheid….
      Vervolgens ontstond er een discussie in de foyer.
      Zulke wreedheden aan kinderen begaan, zouden op latere leeftijd oorlogen kunnen veroorzaken.
      Vervolgens kwam het ‘geweten’ aan de orde, dat gekoppeld werd aan intelligentie en opvoeding.
      En vanzelfsprekend de relatie tussen wreedheid en domheid.

      • ajakkes
        Als dit verslag klopt -zal wel niet- is dit echt een film voor felderhofmensen.

        Willem Smit

Reacties zijn gesloten.