N.a.v. het rapport Dijsselbloem zie ik in de verschillende discussies regelmatig de stelling terugkomen, dat SE en CSE voortaan voldoende zouden moeten zijn.
Vraag is, of wij zo’n maatregel wel moeten willen.
Her en der is ook al te lezen dat dat tot de nodige fraude of versoepeling van de schoolexamens zal leiden. Een logisch gevolg zal zijn, dat er ingezet wordt op kwaliteitsbewaking.
Als VAVO-docent heb ik met zowel de wetgeving in het VO, maar ook van de BVE te maken. Door de laatste worden wij inmiddels in een keurslijf gedwongen van toetsmatrijzen, toetsconstructies, vaststellingscommissies etc. Vooraf allemaal vastgelegd in het pta. Met andere woorden: zoals ik elders al las kan ik, als geschiedenisdocent, er niet eens aandacht aan besteden als er ergens ter wereld een oorlog uitbreekt, want dat is niet opgenomen in het pta en kan derhalve ook niet in een toets worden opgenomen omdat de vaststellingscommissie (die daar weken van te voren naar heeft moeten kijken) daar z’n fiat niet aan heeft kunnen geven.
Nog afgezien van de werklast die dit hele circus met zich meebrengt (en waarvoor natuurlijk geen uren worden gegeven).
M.i. moeten we hier de bal naar de inspectie spelen. Laten zij eerst maar eens in actie komen wanneer school- en eindexamencijfers te ver uiteen lopen. Laten ze dan zo’n school maar ‘onder curatele’ stellen met een verscherpt toezicht.
Op nog een papieren circus zit ik in ieder geval niet te wachten.
Is dat zo?
Geschiedenisleraar schrijft:
Her en der is ook al te lezen dat dat tot de nodige fraude of versoepeling van de schoolexamens zal leiden.
Dat heb ik ook gelezen (geschreven door iemand van een vakbond). Maar het lijkt me heel raar. Die vakbondspersoon had geen enkele argumentatie bij zijn/haar bewering dat het tot meer sjoemelen zou leiden.
Sjoemelen met schoolexamens heeft nu zin: je `helpt’ de leerling aan een diploma. Als het centraal examen ook voldoende moet zijn, dan heeft sjoemelen geen zin: je `helpt’ leerlingen niet aan een diploma.
Het lijkt me dus dat dat het splitsen van schoolexamen en centraal examen tot minder sjoemelen aanleiding zal geven, niet meer.
Dat argument …
Dat argument houd ik mijn leerlingen ook voor. Het eindcijfer wat je bij mij haalt is een redelijke afspiegeling (hoop ik) van wat je op het examen zou moeten kunnen presteren. Hoop ik, want het is altijd weer een verrassing wat de examenmakers bedacht hebben; met wat voor n-norm men achteraf op de proppen komt etc.
Maar als ik m’n eigen leerlingen moet geloven, zal sjoemelen ook in zo’n situatie wel zin hebben. Ze leren nu eenmaal harder voor een CSE, dan voor een SE.
Maar dan nog vind ik de hele discussie over het verschil SE/CSE soms wat overtrokken. M’n collega en ik (2 verschillende locaties) gebruiken dezelfde toetsen. Zelfs met een (toevallig) gelijk SE-gemiddelde in ’t HAVO loopt het verschil na het CSE tamelijk uiteen. Waar dat dan aan ligt?
Het is mij te kort door de bocht plompverloren te beweren dat scholen ’teveel sjoemelen’. Dat dat gebeurt, geloof ik best. Maar er zijn teveel andere factoren die zo’n gemiddelde beïnvloeden. Laat eerst de inspectie daar maar eens werk van maken. Tenslotte is een schoolexamen meer dan alleen een momentopname (wat het CSE wel is); het betreft ook andere zaken als b.v. een langdurig historisch onderzoek, natuur- biologie- en scheikundepractica etc. Is het daarom wel terecht te stellen dat beiden voldoende moeten zijn? En moeten de scholen die hun zaken wel op orde hebben, nu opeens bloeden voor “frauderende” collegae?
Bloeden?
Hoezo is het scheiden van schoolexamen en centraal examen `bloeden’?
Beroepethiek
Er is maar één maatstaf voor goed leraarschap: goede eindexamenresultaten door de jaren heen.
Voor elke leraar moet dat de maatstaf zijn. Niet-examenvakken en niet-examenklassen moeten hun maatstaven daaraan afmeten.
Welnee
Dit klinkt prachtig, maar is alweer slechts ten dele waar. Hoe goed je examencijfers zijn hangt van je publiek af: veel blanke meisjes in je klas met goed opgeleide en zeer bewuste ouders bepalen het resultaat. -De beroepsethiek bestaat er uit dat jij je best doet en dat je dat blijft doen ook al vallen de cijfers tegen.
Ik heb een aantal HAVO-leerlingen in de klas die steevast een onvoldoende halen. Ik heb hun schriften bekeken (aantekeningen zijn redelijk), ik heb proeftoetsen met ze gemaakt, ik heb ze zelf proefwerkvragen laten maken en … ze hebben de laatste toets weer verknald. -Ik kom er ook niet achter of ze nu ‘dom’ zijn. Ze komen allebei van een andere school, van het VMBO. Op het VMBO haalden ze achten en negens, hier drieen en vieren.
Aangezien er de laatste tijd nogal wat aandacht geschonken wordt aan de gedachte dat niet talent (intelligentie, aanleg) doorslaggevend is voor wat je bereikt, maar je ijver en de manier waarop je werkt, heb ik de heren voorlopig veel extra werk meegegeven. -Maar of dit ergens toe leidt?
Ik zit nog steeds te wachten op een wonderthermometer voor docenten: die steek je in het linkeroor van een leerling en dan krijg je een betrouwbare uitslag waarop precies beschreven staat waar het aan scheelt: intelligentie, de diagonale rekenvaardigheid, een tekort aan tribale aandacht, blindheid voor de letter R in combinatie met het getal 3… enz.
Een tweesnijdend zwaard?
Misschien zijn de VMBO’ers meer getraind in reproduceren en terwijl het HAVO vraagt om produceren van een eigen gedachtengang. Dat kun je onderzoeken door in een proefwerk een opgave op te nemen die in de les is behandeld. Het verhoogt in ieder geval de ijver bij het leswerk/huiswerk.
Oneens
Dat betekent dat je geen docent meer bent; je wordt examentrainer. Je voegt je onderwijs naar de voorgebakken eindtoetsen (en waar hier nou net zo veel kritiek op is. HAVO economie had vorig jaar een n-norm van 2.2 … 2.2!!!). Onderwijs is zo veel meer dan alleen een momentopname. De al genoemde practica, onderzoeksvaardigheden etc.
Daarnaast ben je afhankelijk van het materiaal wat je voor je kiezen krijgt. Ik zou niet graag worden beoordeeld op louter en alleen de slagingspercentages van o.a. mijn tweedekansers, stapelaars, door pa en moe gedwongen leerlingen en spijtoptanten.
Natuurlijk wil ik ook graag dat mijn leerlingen goede examenresultaten behalen en daar bereid ik hen gedurende een half examenjaar met de beide examenonderwerpen op voor. Maar op een VWO-examen hoeven ze b.v. geen paper te schrijven (wat hen voor mijn vak op de universiteit wel te wachten staat bijvoorbeeld).
Je kunt niet enerzijds de macht aan de docenten (de veelgeroemde professionals) teruggeven maar hen daarna wel afrekenen op een momentopname en hen daarmee in een keurslijf dwingen. Een VO-opleiding is geen autorij-examen.
Waarmee ik overigens niet wil zeggen dat ik het niet eens ben dat er meer inhoudelijk niveau in het onderwijs terug moet komen wat stevig getoetst moet worden. Wel vind ik dat er ruimte voor eigenheid van de school moet blijven. Eind- èn schoolexamen doen er toe. Laat de inspectie maar doen waar ze voor is: bewaken van het niveau en de scholen die er een loopje mee nemen, op de vingers tikken.
Misschien zouden naast de slagingspercentages, ook de afwijkingen SE-CSE van de scholen eens gepubliceerd moeten worden.
Oneens
Je bent examentrainer én docent! Het ‘zoveel meer’ komt pas tot z’n recht als het fundament in orde is.
Leuk rijles geven is weinig waard als teveel leerlingen zakken voor het rijexamen.
Ja
Het CSE toetst het eindniveau van de lesstof als 1 geheel. De schoolexamens toetsen vaak een niveau zoals dat soms lang voor het CSE is en gaan over een onderdeel van de lesstof. Een 6 aan het begin van Havo-5 zegt me veel minder dan een 4 of een 8 op het CSE. Die 6 wordt op een deeltoets gehaald en ruim een half jaar voor het eindniveau getoond moet worden. In dat laatste halve jaar groeien leerlingen nog zo sterk, dat er een totaal ander eindniveau uitkomt. Die 6 van het begin mag wel weg als het eindniveau een 8 is. Die 6 van het begin mag ook wel weg als het eindniveau een 4 is. De leerling was blijkbaar niet in staat om de lesstof als 1 geheel te zien. Jammer, maar het rechtvaardigt niet een hoger cijfer dan een 4.
De eis dat het SE ook voldoende moet zijn vind ik om bovenstaande redenen dan ook onzinnig. Een ruim onvoldoende SE moet kunnen als het CSE dan maar voldoende is.
Schaf het hele SE maar af. Gewoon diagnostische toetsen in het examenjaar geven. Daar kan de leerling ook aan zien hoe hij er voor staat.
Schoolexamen afschaffen
Met de laatste uitspraak van WMS ben ik het helemaal eens. Ik heb nooit begrepen waar dat schoolexamen goed voor is.
Drie maal per jaar schoolexamentoetsen met nakijken en een volledig herkansingencircus.
Daarbij nog de onbedwingbare neiging tot sjoemelen en frauderen bij leerlingen en docenten….wat lijkt het me heerlijk om dat tot ééns per jaar te kunnen beperken, en dan hopelijk met zakelijke en beknopte examens en correctie van buiten de school.
Dan hebben we ook meteen geen discussie meer nodig over dit onderwerp.
Positief compenseren
Ik zou het niet erg vinden als het SE werd afgeschaft. Maar met name het practicum-deel van het SE heeft wel positieve gevolgen. Doordat leerlingen zich heel gemotiveerd practisch voorbereiden op dat practicum zijn ze heel bewust bezig met allerlei onderdelen van de scheikunde. Vaak krijgen ze daarbij juist echt door waar het over gaat.
Als het SE wel blijft bestaan, en daar twijfel ik niet aan, zou ik als eis willen stellen dat het centraal examen in ieder geval voldoende moet zijn. Maar een slechter schoolexamenresultaat moet gecompenseerd kunnen worden.
Mijn SE cijfers zijn vrijwel altijd gemiddeld iets lager dan de CE cijfers. Juist door moeilijke schoolexamens en niet te hoge cijfers probeer ik hen te stimuleren. En dat lukt heel vaak.
Als leerlingen op grond van schoolexamencijfers zouden zakken moeten ze de kans hebben toch te slagen door er nog een tijd stevig tegenaan te gaan.
Schoolexamen is ook ingesteld …
…omdat een centraal-schriftelijk-mondeling één momentopname was.
Je kon om diverse redenen pech hebben, ziekte, examenvrees of iets anders.
Daarom kan het wel redelijk zijn een schoolexamen te hebben.
En laten die cijfers maar allebei voldoende zijn.
Maar dan ook alleen meedoen aan het centraal-schriftelijk als het schoolexamen voldoende is vastgesteld.
Inzake: pech, ziekte, examenvrees
Voor pech, ziekte en examensvrees hadden we toch het herexamen? Dat zou het moeten afdekken. Je kunt niet aan de gang blijven (examen, herexamen, toch nog zakken, volgend jaar examen en dan nog eens herexamen. Vier kansen dus; dat lijkt mij wel genoeg.); ooit zijn pech, ziekte en examenvrees geen excuus meer.
volslagen politiek incorrecte oplossing
Laten we pech, ziekte en examenvrees alleen nog maar laten VERDIENEN.
Als je dat achter de hand wilt hebben, dan moet je in het jaar voorafgaand aan het examen gemiddeld 7 scoren. Of, nog veel incorrecter: bij de beste 50% van de klas horen.
Oké.. dat laatste is wel heel erg incorrect. Maar ik zou wel eens willen weten of pech en dergelijke evenredig verdeeld is over alle kandidaten, of dat pech voornamelijk voorkomt bij leerlingen die toch al laag scoren.