De Onderwijsraad is vol lof over het mbo. Althans, dat zegt de MBO-raad zelf:
“23-11-2009 – De drievoudige kwalificatie mbo is een sterk punt van het mbo en deze moet worden gehandhaafd. De wederkerigheid van de twee leerwegen in het mbo bewijst in de huidige economische crisis zijn waarde. Dit zijn twee conclusies uit de verkenning ‘Ontwikkelingsrichtingen voor het middelbaar beroepsonderwijs’ die de Onderwijsraad vandaag (23 november) publiceert. “
En verder:
“De MBO Raad is blij met de verkenning, die goed aansluit bij het onderzoek ‘Kiezen en delen’ van het KBA. De Onderwijsraad draagt bij aan de algemene conclusie dat er op korte termijn geen stelselwijzigingen in het mbo nodig zijn.”
Het volledige rapport van de Onderwijsraad is als bijlage toegevoegd.
Raden
De raden zijn oh zo blij met elkaar.
Over de structuur
Voor zover ik nu de (samenvattingen) van de Onderwijsraad over het MBO gelezen heb, gaat de lof vooral over de structuur en de doelstellingen van het MBO. Daar kan ik het eigenlijk (tot mijn verbazing) wel mee eens zijn. Het gaat echter niet over de prestaties van het MBO, maar vooral over de structuur.
De WEB is in veel opzichten een verbetering ten opzichte van de oude situatie die er daarvoor was. De niveau-aanduidingen geven duidelijkheid, er is nagedacht over doorstroming, er zijn drie kwalificaties (burgerschap, beroep, doorstroom) én de parttime en fulltime-varianten zijn uitwisselbaar en gelijkwaardig. DAt is allemaal fantastisch.
Toch zijn er (als je alleen over de structuur praat) wel wat mindere punten:
– de niveaus van de verschillende opleidingen verschillen reusachtig. Niveau 2 van handel of zorg is op geen enkele manier te vergelijken met de zwaarte (praktisch én theoretisch) van de Techniek-opleidingen.
– Door het feit dat je een diploma pas kunt ontvangen als je aan alle drie de kwalificaties (burgerschap, doorstroom, beroep) voldoet, vallen er meer mensen uit dan nodig is. Sommige van onze leerlingen doen het op beroepsniveau prima, maar vallen uit op de andere eisen. Ook omgekeerd komt het voor: een leerling die alle theorie fluitend doet, maar zo onpraktisch is dat hij de praktijk nooit in de vingers zal krijgen. Een oplossing kan zijn om de kwalificaties van elkaar te scheiden.
– Door het ontbreken van duidelijke centrale examens zijn de opvattingen over het noodzakelijke niveau van burgerschap en doorstroom te verschillend. In sommige opleidingen kun je van niveau 2 naar niveau 3 en 4 en vervolgens naar het HBO zonder algemene lessen Nederlands of Wiskunde te hebben gehad. Denk maar aan de opleidingen tot klassenassistent. Ook bij andere opleidingen boden ze tot nu toe slechts taal aan, voor zover nodig voor het beroep. De doorstroomeisen werden alleen op het vakgebied bekeken,niet voor de algemene kwalificaties.
Blijf bij het onderwerp
Naar mijn oprechte mening gaat het hier over de vraag welke voordelen en nadelen de structuur die het gevolg was van de WEB heeft.
Nu wordt helemaal ingezoomd op de algemene vakken met doorstroom- en burgerschapskwalificaties. Ik voel me daar persoonlijk door afgekat, beledigd en gekwetst. Het is makkelijk afzeiken en het gaat niet over het onderwerp wat aan de orde is.
Mijn voorstel is om een aparte discussie te openen waarbij je prijsschieten mag op de algemene vakken in het beroepsonderwijs. Dan hoef ik dat tenminste niet te lezen. Dit is niet meer leuk.
Burgerschap?
Wat is dat voor iets griezeligs: burgerschap?
Kan een potentieel vakman het diploma onthouden worden omdat zijn ‘burgerschap’ niet helemaal (politiek?) correct is??
Wie zegt ons dat die zogenaamde ‘dwarsliggers’ niet grote bijdragen zullen leveren aan die andere burgers?!
Als buitenstaander vind ik het vol laten meetellen van iets vaags en subjectiefs als ‘burgerschap’ eigenlijk immoreel. Iemand dient beoordeeld te worden op zijn ‘skills’, en niet op allerlei persoonlijke aspecten. Die persoonlijke aspecten zeggen immers niet genoeg over zijn latere functioneren. Een al of niet aanwezige ‘klik’ met een bedrijf is niet voorspelbaar.
Daarbij kan een enorme eigenwijs ook nog altijd voor zichzelf beginnen. En dan merkt hij vanzelf wel of zijn klanten tevreden zijn.
Die eigenwijzigheid mag niet bij voorbaat meetellen bij het vaststellen en diplomeren van zijn technische vaardigheden.
de nieuwe mensch
Op internet een lijst burgerschapscompetenties voor het MBO gevonden.
Dat is werkelijk schrikken! Zo zijn sommige verlangde eigenschappen met elkaar in tegenstelling. Kom daar maar eens uit. En verder is het een lijst van iemand die op z’n studeerkamer zich een beeld heeft gevormd van de in zijn ogen volmaakte en Nieuwe Mensch. En dat is werkelijk een schrikbeeld.
Wie de lijst echt serieus neemt, moet wel tot de conclusie komen dat niemand meer een MBO-diploma kan halen, want mensen met al die eigenschappen, die bestaan helemaal niet.
Hohohoho
Haal twee dingen niet door elkaar: Burgerschap is het verzamelwoord voor de vaardigheden die je nodig hebt om als burger/mens een beetje te functioneren in deze samenleving. Dat kan en moet gaan om heel concrete kennis en houdingen:
– hoe zit de rechtspraak zo’n beetje in elkaar?
– waarom moet je geen kauwgom kauwen tijdens een sollicitatie
– hoe zit de politiek in grote lijnen in elkaar
– hoe spreek je een vreemde volwassene aan
– rechten en plichten rond arbeid, werkloosheid, solliciteren
– wat betekenen normen en waarden, heb ik die zelf eigenlijk ook
– welke sociale verzekeringen en voorzieningen zijn er (nog overgebleven)
of: Hoe schrijf ik een protestbrief tegen een onterecht belastingaanslag?
– Waar zoek ik informatie over hypotheken en hoe duur is een lening eigenlijk?
Kortom: Maatschappijleer, Nederlands en een basis aan sociale vaardigheden.
Verwar dit niet met de wollige woorden die het competentiegericht onderwijs van deze nobele vakken heeft weten te breien: waardeloos, onuitvoerbaar, irritant, tendentieus en leugenachtig. Maar dat ligt niet aan het gedeelte ‘burgerschap’ maar aan dat kokokokompelejeweetwel.
Inzake leefkunde
De door mw. Douma opgesomde dingen zijn voor driekwart zaken die iedereen door (als het meezit) opvoeding en door gewoon te blijven leven meekrijgt. De mensen die van huis uit weinig opvoeding meekrijgen worden door schade en schande wel wijs; het duurt wat langer, maar ze leren het echt wel. Een school heeft daar volgens mij helemaal geen taak, behalve dan waar het gebrek aan opvoeding inbreuk maakt op de waardigheid van de docent. Maar daarvoor hoeven geen aparte lesuren ingeroosterd te worden. Nablijfuren zijn voldoende.
Blijft over de structuur van de rechtspraak en de staatsinrichting. Dat zijn beide wel dingen die je op school kunt onderwijzen; als men dat maatschappijleer wil noemen heeft men mijn zegen.
Hoe de politiek ‘werkt’? Ik kom daar als ouder wordende man steeds meer achter. Ik kom er vooral achter dat ‘de politiek’ heel vaak (bijvoorbeeld in het geval van het onderwijs) helemaal niet werkt. Het laatste wat ik zou willen is dat een of ander naïef groentje van 25 mijn kind sprookjes zou gaan vertellen over ‘hoe de politiek werkt’.
Met de reacties van moby hieronder over de competenties ben ik het helemaal eens.
Weg met leefkunde!
schijnburgerschap
Het enige dat men bereikt met deze burgerschapscompetenties, is dat de student een schijnvertoning opvoert, of dat de begeleiders het met veel korrels zout nemen.
Na het behalen van het diploma zal hij die holle managertaal zo snel mogelijk willen vergeten.
Ik vind het ronduit perfide dat zoveel gebakken lucht zo zwaar meetelt!
commentaar
Laat ik wat commentaar geven bij de eerste competenties.
De student
– accepteert verschillen (gaat dus niet zeuren over al die andere gezichten).
– behandelt mensen gelijk (slaat niet alleen z’n vriendin, maar ook de buurman, de leraar en z’n baas).
– discrimineert niet (is dus tegen een vrouwenquotum).
– heeft respect voor andere godsdiensten (anders dan wat? Die van hemzelf?).
– heeft respect voor andere rassen (verklaart b.v. dat hij respect heeft voor het negroide ras).
– heeft respect voor andere geslachten (ehh…).
– heeft respect voor andere leeftijden (wordt dus niet boos als iemand NIET 17 jaar oud is).
– heeft respect voor andere sociale milieus (maakt dus geen ruzie met z’n schoonfamilie).
– hanteert breed (???) geaccepteerde sociale omgangsvormen (erkent dus dat kanibalisme vooral een kwestie van smaak is, en groet ieder met 3 zoenen).
– kent basiswaarden uit de grondwet en houdt zich eraan (geeft dus niet toe dat hij hier geen bal van begrijpt).
– neemt verantwoordelijkheid voor het milieu en houdt rekening met milieunormen (toont dus aan dat hij geen klimaatscepticus is, en gruwt van gloeilampen).
– Gaat kritisch om met eigen cultuurnormen (gaat dus kritisch om met alles wat hierboven ge-eist wordt).
– Gaat kritisch om met eigen gedragsnormen (als hard werken zijn norm is, dient hij dit richting de coach te gaan bekritiseren).
Enz. enz.
En dit is nog maar 1/8 van de rest van het verhaal.
Volkomen absurd gedoe.
Olie B Bommel: Het Nieuwe Denken
Ik had het verhaal al eerder gelezen, een jaar of 25geleden, meen ik, maar een collega attendeerde me op “Het Nieuwe Denken”van Toonder.
Heer Ollie en zijn kleine vriend komen op een eiland terecht waar het nieuwe denken heerst, een heel andere Kul Tuur, zeg maar. De kneusjes die nog niet nieuw denken gaan de Aanpasserij in, geleid door ene Loosgeest.
Uiteindelijk verzint Tom Poes een list, Heer Ollie wordt door ene Idoolmaker ontdekt en door zijn ultieme optreden ontstaat een enorme chaos waaruit de heer van stand en zijn kleine vriend kunnen ontsnappen.
Zeer aanbevolen leesvoer, bijna elke zin is herkenbaar.
De Toorn van een Heer
Ik herinner mij dat dit verhaal, ook over “de Toorn van een Heer”, er mee eindigt dat Tom Poes en heer Bommel op Bommelstijn (bij een haardvuur) kijken naar het optreden van een van het eiland meegenomen artist en Tom Poes filosofisch opmerkt het nieuwe denken nu ook bij hen gekomen is.
Een schitterend verhaal!
Seger Weehuizen
stripverhaal
Het is inderdaad net of je in een raar stripverhaal zit. Dat dit serieus wordt genomen vind ik onbegrijpelijk.
‘De student vormt zich een mening over politiek relevante (wat is relevant??) issues en neemt daarmee actief of passief deel aan de verkiezingen.’
Actief deelnemen? Maar er is geen stemplicht, dus heeft een school hier niets over te zeggen.
Passief deelnemen? Dat betekent niet gaan stemmen volgens mij. Maar ook daar heeft een school niets over te zeggen, want er is stemrecht.
En volgens andere competenties is het verboden als een student zegt dat politiek hem niet interesseert.
Want ‘de student participeert op formele (toemaar, dat is niet gering) EN informele wijze in politieke besluitvorming en beleidsbe-invloeding.’
Zeggen dat je op Wilders gaat stemmen, zou dat voldoende zijn?
Of voldoe je daarmee niet aan de andere burgerschapseisen? Hoewel de student die wel weer kritisch diende te benaderen.
Waarna verlangd wordt dat hij zelfstandig (zonder hulp of ingrijpen van anderen?) waarden en normen gaat ontwikkelen.
Waarden en normen rond duurzaamheid, gelijkwaardigheid, geweldloosheid, rechtvaardigheid, solidariteit (so-li-da-ri-teit! schreeuwden de horden ooit), tolerantie,veiligheid, zorg en verantwoordelijkheid. Pffff….
Maar dan wordt tevens verlangd dat de student deze zelfstandig ontwikkelde normen en waarden in de praktijk brengt.
Wordt gecontroleerd uiteraard?!
Hoewel nooit in aanraking gekomen met justitie op een paar verkeersovertredingen na, moet ik vaststellen dat ik geen goede burger ben.
Ik zou zakken voor dit onderdeel.
Arme studenten.
actief en passief kiesrecht
Passief kiesrecht is het recht gekozen te worden. Zal men bij het opstellen avn deze lariekoek op de hoogte zijn van de betekenis van de woorden die men bezigt?
Je moest eens weten hoe dergelijke besluiten gaan. Er zit een groepje vrijgestelden bij elkaar en iemand heeft een voorstel gemaakt. Als het goed is, wordt dat van te voren naar iedereen toegestuurd met het verzoek het te lezen voor de vergadering.
Omdat men het druk denkt te hebben zullen 3 van de 4 dat in het geheel iet doen, de anderen lezen het wel, zal men denken. En dop de vergadering gevraagd zal men zegen dat het en goed voorstel is.
Een paar mensen lezen het wel of besluiten lopende vergadering dat actief bemoeien misschien wat veel gevraagd is en voegt toe dat passief ook wel mag. Naar mee aan getoond het woordje “en ” niet te begrijpen, maar ook geen sjoege te hebben van staatsinrichtng.
Wellicht is er nog iemand die protesteert, maar de vergadewring loopt al uit en het punt wordt afgesloten, waarna het uiteindelijk in de notulen terecht komt.
Ik durf te beweren dat bij dergelijke lijstjes zo goed als niemand daar serieus en kritisch naar kijkt.
Ook een gelaagde besluitvorming, dat het lijstje naar een hoger gremium gaat, levert geen enkele extra controle. Die lezen het net zo min. Eventueel wordt het proces van idioterie versterkt omdat er een malloot aan een of andere tafel zit die er wel degelijk eigen ideeën op nahoudt en het hartgrondig met deze ledigheid eens is. Dat maakt het voor eventueel per ongeluk aanwezige verstandige mensen helemaal lastig iets zinnigs te bewerkstelligen omdat tegen zoveel domheid niet te vechten is: iedereen wil naar huis en je houdt het alleen maar op en de deadline is eigenlijk al …….
Ja, Toonder…
…had het spelletje al heel snel door.
Raar
Hoewel het inderdaad rare en niet te beoordelen competenties zijn die je noemt ben ik vooral benieuwd waar je ze vandaan hebt gehaald Moby. Ik ken het richtinggevende Brondocument Leren Loopbaan Burgerschap. Daarin staat een hele hoop andere onzin, maar de bovenstaande genoemde ken ik niet.
re Hinke Douma
Deze kwam ik tegen op www.duurzaammbo.nl.
De 5 hoofdcompetenties burgerschap, te weten de normatieve, de organisatorische, de politieke, de economische en de culturele, kwam ik op meerdere sites tegen.
Burgerschapskwalificatie niet gelijk aan vak LLB
We hadden het over de wijzigingen die tot stand kwamen door de WEB. Daarin werd vastgelegd dat een goede beroepsopleiding drie kwalificerende onderdelen heeft:
– beroepsopleiding (theorie en praktijk)
– doorstroom (zoveel algemene kennis dat je ermee verder kunt op een hoger niveau)
– burgerschap (kennis en vaardigheden om zelfstandig in de samenleving als mens te kunnen functioneren)
De laatste kwalificatiewordt meestal ingevuld met Nederlands, Engels en Maatschappijleer. Helaas is dat laatste vak ingeruild voor het onhanteerbare pakket ‘competenties’ dat Leren Loopbaan Burgerschap (LLB) heet. Hierin staan vrijwel geen kennisdoelen meer en draait alles om zaken die inderdaad eerder uitnodigen tot fraude en sociaal wenselijke presentaties, dan tot echte ontwikkeling. Denk aan ‘Gedraagt zich verantwoordelijk in de openbare ruimte’, ‘Neemt actief deel aan politieke besluitvorming’ enz. enz. Waardeloos, onmeetbaar en volgens mij ook onwenselijk.
Het onderwijs heeft de taak om kennis aan te brengen, de link te leggen met de levens- of beroepspraktijk. Het moet aan de leerling blijven om te kiezen wat hij met de opgedane kennis en vaardigheden doet.
Verwar echter de burgerschapskwalificatie zoals die oorspronkelijk bedoeld is niet met de idiotie van Leren Loopbaan Burgerschap. Het Brondocument (2007) is te vinden op de website MBO 2010