In het NRC van woensdag 3 februari 2010 lees ik: “Op een vmbo-school in Slotervaar krijgen ze bijvoorbeeld een groep leerlingen binnen met het technisch lezen niveau van groep 5 van de basisschool.”
Kan iemand mij uitleggen hoe dat komt en (beter nog) wat eraan te doen is?
technisch lezen
Technisch lezen ging tot voor kort tot en met groep 5. Leerlingen werden geacht dan het hoogste AVI niveau gehaald te hebben. Daarop volgde begrijpend lezen.
Sinds enige tijd zijn er nieuwe AVIniveaus en deze gaan tot en met groep 8, omdat technisch lezen onderhouden moet worden wil het niveau niet dalen! Dus ik denk dat er vele kinderen op het vmbo komen met een oud avi-niveau dat laager is dan hier wordt gesuggereerd. Graag hoor ik of dat klopt van mijn collegae Nederlands op het VMBO.
allochtonen?
Misschien een allochtonenprobleem?
Maar interessant in dit opzicht zijn ook de bemerkingen van Riek Kerkhof, die op deze site ook al eens heeft gereageerd.
Zij gaf tien jaar lang les in groep 3, en steevast ging ze na de Kerst over tot het alfabetisch spellen, omdat het fonetisch spellen dan niet meer klopt.
Nooit heeft ze zulke leesproblemen ontmoet als sinds de vernieuwingen gebruikelijk schijnt te zijn. Ze wijt dit aan de methode.
Zelf leert ze kinderen lezen door duidelijke regels aan te leren, waarbij de te lezen woorden in lettegrepen zijn verdeeld.
Ze heeft ook opmerkelijke resultaten geboekt als remedial teacher bij lees en spellingsproblemen. Zie ook www.riekkerkhof.nl.
nee geen allochtonenprobleem
Nee dit is geen allochtonenprobleem, want het probleem doet zich voor bij alle scholen. Nu zijn er onlangs nieuwe leesmethoden gekomen en ook gebaseerd op de nieuwe avi’s. Maar vast staat dat er ook veel te weinig gelezen wordt. En daarbij komt dat op veel scholen het leesonderwijs niet effectief gegeven wordt. Er moet wel gelezen worden tijdens de leesles.
Lezen niet alléén tijdens leesles
Naast de niet effectief gebruikte lesuren op het basisonderwijs stuiten we hier op een maatschappelijke ontwikkeling van niet-lezen. Alle uren die wij met een boekje in een hoekje ons verstopten (anders wist je moeder wel iets nuttigs voor je te doen) worden nu besteed aan gamen en Disneyfilms kijken. Thuis ligt geen krant en boeken zijn niet voor ons soort mensen. Ik heb leerlingen (rond de 18 jaar) die in hun hele leven niet één boek hebben uitgelezen, zelfs geen dunne.
Toch moet je naast de uren op school ook thuis kilometers maken. Vroeger deed je dat voor je plezier, maar voor veel kinderen/ouders lijkt dat niet meer te gelden. Ook dat maakt deel uit van het drama van de vele functionele analfabeten.
Niets nieuws onder de zon?
Het is toch al een aantal decennia zo dat kinderen relatief weinig lezen?
Ik heb als kind uit mezelf wat sprookjesboeken, stripboeken en een stuk of 3 boeken van Roald Dahl gelezen, in de jaren dat ik het voortgezet onderwijs volgde heb ik enkel die boeken gelezen die ik voor school moest lezen.
Ik kreeg t/m het laatste jaar van het atheneum altijd negens voor tekstverklaren en opstellen (vrijwel altijd 8,6 t/m 9,1).
Ik heb mezelf leren lezen. Ik herinner me hoe ik in groep 3 woordjes ‘leerde’: steeds een andere klinker met dezelfde medeklinkers, of steeds andere medeklinkers met dezelfde klinker.
Ik kon echter al lezen, waarschijnlijk had ik dat geleerd door naar Sesamstraat te kijken: zogauw je het alfabet kent dan is het niet moeilijk om te leren hoe je een combinatie van letters uitspreekt aangezien je de klanken van veel woorden al kent.
Mijn broer (niet autistisch) kon als peuter al lezen, hij las op zeer jonge leeftijd mee wanneer mijn moeder sprookjes voorlas en het duurde niet lang alvorens hij zelf die sprookjes ging voorlezen terwijl wij daar bij zaten.
Op onze basisschool was er helaas al een grote nadruk op zelfstandig werken tijdens de taal’lessen’ maar er werd toch ook regelmatig klassikaal gelezen, ook op de mavo gebeurde dit tot mijn grote ergenis nog aangezien ik het op de basisschool al slaapverwekkend vond, zo traag en haperend als dat veel leerlingen lazen.
Blijkbaar ontwikkelen veel kinderen dus zelfs met matig onderwijs wel een goede taalvaardigheid, die leerlingen die van nature niet dat talent hebben zijn natuurlijk wel veel sterker afhankelijk van degelijk onderwijs.
Details?
Hoe geven ze op die scholen ‘leesles’?
Wat is het probleem met die nieuwe methodes?
Dat komt
door ’n pakweg 10 jaar geleden ingevoerde bezuiniging, waardoor kinderen die eigenlijk op het speciaal onderwijs thuishoorden, nu in het reguliere basisonderwijs opgevangen moeten (!) worden. Voorwaarden voor de leerkrachten om dit op te vangen zijn daarbij “vergeten”. Dit heeft ’n kettingreactie als gevolg gehad. Te grote groepen, afhakende mannelijke leerkrachten, vrouwelijke duobanen en sterk toenemende werkdruk. De instroom van taalachterstanden, toenemende gedragsproblemen en ouders die geen gezag meer over kinderen hebben, zorgde naast voornoemde geschiedenis, voor ’t ontstaan van witte/grijze en zwarte scholen. Grote groepen kinderen van grijs/zwarte basisscholen zijn de laatste jaren overgestapt naar vmbo scholen in grotere steden. Zo is het gekomen en het wordt alleen maar erger. De politiek prutst en poldert, “omgevallen” leerkrachten worden gewoon vervangen. Jonge pabo juffen genoeg. Weg met wsns zou ’n aardig begin van ’n oplossing kunnen betekenen. Of misschien moet de elite (?) eens op zo’n zwarte basisschool gaan kijken.
om er een te noemen
Wat denk je van leesonderwijs aan heel veel verschillende niveau’s te gelijk en de wachttijd die daaruit ontstaat? Of de verveling…..
Is het niet altijd geweest
Is het niet altijd geweest dat er veel verschillende niveaus zijn? Bij mij op school was dit toch ook het geval.
Ik kan me voorstellen dat in achterstandswijken het verschil in niveau nog groter is (kinderen die thuis meer Marokkaans horen dan Nederlands) maar we hebben het hier toch tevens over de ‘witte’ scholen.
Er waren op mijn basisschool wel leesmoeders maar dat zette geen zoden aan de dijk, het waren altijd dezelfde leerlingen die de beurt kregen terwijl de rest bij wijze van spreken in zijn neus zat te peuteren.
De zwakkere leerlingen leerden lezen door regelmatig klassikaal de beurt te krijgen terwijl de andere zwakke leerlingen meelazen en de sterkere leerlingen zich stierlijk verveelden.
Jij klaagde hierboven over zowel de nieuwe methodes en het niet lezen tijdens de les.
Ik ben benieuwd naar wat er NU anders zou zijn dan 10-15 jaar geleden waardoor kinderen slechter zouden leren lezen. Waarom zijn die nieuwe methodes slecht en wat doen ze dan wel tijdens de les i.p.v. te lezen?
Nee dit is geen allochtonenprobleem, want het probleem doet zich voor bij alle scholen. Nu zijn er onlangs nieuwe leesmethoden gekomen en ook gebaseerd op de nieuwe avi’s. Maar vast staat dat er ook veel te weinig gelezen wordt. En daarbij komt dat op veel scholen het leesonderwijs niet effectief gegeven wordt. Er moet wel gelezen worden tijdens de leesles.
verder
Te weinig leeslestijd ingeroosterd, in adequate klassenmanagement, leesmethoden die niet past bij de doelgroep, te weinig instructie, te weinig bij behorende materialen en boeken bij het goed niveau, te weinig afstemming op soort oefening, te weinig stimulans, te veel niveaus in de groep. Dan zijn er boeken die voor kinderen te kinderachtig zijn omdat ze achterblijven bij leeftijdgenoten (materiaal niet afgestemd) of materialen die voor snelle lezers niet bij hun leeftijd passen. Dan is het instructiegeven anders dan 15 jaar terug. Maar ik ken ook scholen die voor de veilige weg kiezen en een leesmethode gebruiken die preventief is bij dyslectie.
Sommige leerkrachten zijn kanjers, maar ik zie ook leerkrachten bij wie ik ook niet enthousiast zou worden om te leren lezen. Alle kinderen vlot of niet vlotte lezers moeten meters maken om te leren lezen. En als je klaar bent met opdrachten dan moeten kinderen uitgedaagd worden om te lezen wat ze leuk vinden en dat hoeft niet op eigen niveau te zijn. Mag over een hobby, of de krant of tijdschrift en eht mag ook een stripverhaal zijn: maar wel lezen in de leesles.
Dank je voor je toelichting.
Dank je voor je toelichting.