De wiskundelessen die honderdduizenden kinderen vanaf vandaag weer krijgen, voldoen niet. Dat concludeert Raymond Boute (emeritus professor mechanical engineering aan de Universiteit Gent) na een analyse van wiskundehandboeken. De Vlaamse Vereniging voor Wiskundeleraars geeft hem gelijk. De oorzaak van de achteruitgang ligt bij de wiskundeboeken, die pedagogisch onverantwoord zijn. Formules worden niet meer uit het hoofd geleerd, bewijzen zijn nog slechts sporadisch aanwezig. Het huidige wiskundeonderwijs moet vooral realistisch zijn, maar dat werkt niet, zo blijkt nu. Wiskunde stoelt op precisie en dat is in deze boeken niet terug te vinden. De wiskundeboeken die leraren nu gebruiken zijn bedrieglijk. De auteurs gaan slordig om met begrippen. Dat is pedagogisch onverantwoord. Het ligt niet aan de middelbareschoolleerlingen. Zij zijn bereid om te werken. Maar ze raken niet gepassioneerd door wiskunde, omdat de boeken chaotisch en onduidelijk zijn. Docenten in het hoger onderwijs zien de kwaliteit van de instroom zienderogen dalen. Dat de jongeren in het recentste internationaal vergelijkende PISA-onderzoek toch nog goed scoorden, ligt aan het feit dat daar minder abstracte kennis getest wordt. De Vlaamse Vereniging voor Wiskundeleraars kan niet anders dan Boute gelijk geven. De Winne ziet in de vereniging dat er langzaamaan een ommekeer zit aan te komen. "Het idee was lange tijd dat we jongeren zelf tot een oplossing moeten laten komen, omdat ze het dan beter onthouden", zegt hij. "Maar dat werkt gewoon niet.”
De ellende uit Nederland
De ellende uit Nederland wordt geexporteerd. Niet alleen naar Belgie.
In Belgie is nog
In Belgie is nog onderwijswijsheid te vinden. Nederland verkeert in de waan dat het voorop moet lopen bij allerlei experimentele merkwaardigheden aldus denkend innovatief te zijn. Hoogmoed die komt voor de val?
"Het werkt gewoon niet". En zo is het.
Vergelijk het traditioneel onderwijs dat leidt tot een oppervlakteberekenig met iets als cgo. Het traditioneel onderwijs kent een lang voortraject:
– Tafels uit het hoofd leren.
– Onder elkaar cijferend delen en vermenigvuldigen.
– Metriek stelsel leren van mm naar km; elke stap tien keer zo groot.
– Leren schuiven met nullen bij delen en vermenigvuldigen.
– Decimale breuken aanleren.
– Leren schuiven met de komma bij delen en vermenigvuldigen.
– Het metriek stelsel maar nu met vierkante mm tot vierkante km waarbij elke stap 100 keer groter wordt.
En dan eindelijk komt de formule voor de oppervlakteberekening die dankzij al dit voorwerk weinig problemen meer hoeft te geven. De leerling kan bij al dat voorwerk niet weten waar het allemaal naartoe gaat, want het gaat allemaal naar een veelheid van mogelijkheden bij het rekenen. Oppervlakteberekening is slechts een toepassing van al dat voorwerk.
Volgens vernieuwers dodend voor de creativiteit en dodend voor het denken (een bewering uit de losse pols). Omdat het einddoel onmogelijk te overzien is voor die leerlingen, hebben we iets als 'cijfers' geven bedacht ter motivatie. Een mooi cijfer kunnen halen na een bladzijde oefenstof.
CGO (maar ook nieuw leren) pakt het heel anders aan. Die legt de leerlingen een praktijkprobleem voor: een vloer (met inhammen en nissen) moet worden bekleed: hoeveel tapijt of hoeveel planken hebben wij nodig? Een probleemstelling waarna kinderen (liefst in groepjes) met behulp van internet en de rekenmachine naar een oplossing gaan zoeken. Ongetwijfeld vinden zijn op het internet de formule voor de oppervlakteberekening. Heeft de groep na veel zoeken en overleg het antwoord gevonden, mag het resultaat als 'bewijs' in de portfolio. En dan …. op naar het volgende probleem.
Het zal niet lang meer duren of de leerlingen zullen ook al zelf het probleem moeten formuleren. Alle verantwoordelijkheid wordt gelegd bij leerlingen die het kennisgebied NIET kunnen overzien. We krijgen hap-snap leren en het ad hoc verzamelen van informatie, gericht op het ene gestelde probleemdoel.
Systematische opbouw ontbreekt evenals systematische oefening.
"Het werkt gewoon niet."
Natuurlijk zijn de leerlingen lekker bezig, maar aan het eind zullen zij steeds maar weer als een gehandicapte zijn: ze missen een degelijke basis waarop zij steeds kunnen voortbouwen. En daarom zullen zij steeds weer tegen hun manco's aanlopen.
Net als de muzikant die nooit de benodigde toonladders en vingeroefeningen (tot vervelens toe) heeft gedaan. Die gaat helemaal vastlopen, ook al is het hem/haar is gelukt zich een stukje van Bach aan te leren. Door de gebrekkige basis kan hij/zijniet niet meer verder bouwen.