Armoe troef?

JCTraasv2.jpg

Basisschoolleraren zijn een actie begonnen voor meer salaris, buiten de vakbonden om (BN de Stem, 22 maart). Ze werken hard, maken veel kans op een ‘burn-out’ en hun salaris is gedurende langere tijd bevroren geweest. De status van het beroep is vrij laag, zeker voor mannen. Het is een bekend fenomeen: in tijden van bezuinigingen wordt in het onderwijs gekort op de leraarlessen of op het salaris van de onderwijsgevenden.

Ik heb indertijd wel eens gesproken met een leraar die in de tijd voor de Tweede Wereldoorlog onderwijzer was geweest. De beloning voor een jonge man was toen zo armzalig dat hij eraan moest twijfelen of hij wel een meisje zou kunnen krijgen.

Toch is de situatie nu verschillend van die van 80 of 50 jaar geleden. De oude Kweekschool stelde stevige eisen  en bood een brede intellectuele opleiding. Ambitieuze jongelui konden al op hun twintigste voor de klas staan en vervolgens via akten-opleidingen doorstromen naar middelbare  en hogere opleidingen – en dus ook meer gaan verdienen.

Ik heb sterk de indruk dat die intellectuele reserve, dat verborgen talent, nu veel minder aanwezig is op de Pabo’s. Je moet helaas aannemen dat de opleiding onderaan in de pikorde van het hoger onderwijs figureert. Het is een tijd lang zo gemakkelijk geweest om een diploma te halen dat het niet eens nodig was om goed te kunnen lezen en rekenen.

Ja sorry, maar dat heeft natuurlijk ook zijn weerslag op de beloning. Volgens het hier aangehaalde artikel verdient een basisschoolleraar ( een onderwijzer dus) slechts 68 procent van wat de gemiddelde hoger opgeleide verdient. Een salarisverhoging is dus redelijk maar zal mijns inziens moeten samengaan  met het verhogen van de ‘moeilijkheidsgraad’ van de Pabo. Dat kan tevens een factor zijn waardoor het optreden van ‘burn-out’ minder vaak optreedt. Immers, wie met zelfvertrouwen voor de klas staat omdat hij bewezen heeft een moeilijke opleiding aan te kunnen, laat zich niet zo snel uit het veld slaan.

De vraag of het erg is dat er nog maar zo weinig mannen  en zo veel vrouwen voor de klas staan is niet dadelijk te beantwoorden. In andere landen, in ieder geval in de Verenigde Staten en Engeland weet men niet beter dat er bijna uitsluitend vrouwen werkzaam zijn in het basisonderwijs. Daar is op zichzelf niks mis mee. Wat ik veel bedenkelijker vind is dat bij die vrouwen zo veel part-timers zijn. Men zou er iets op moeten bedenken waardoor dat veel minder vaak voorkomt. Misschien in de sfeer van de bekostiging.

En uiteraard, en ik heb in mijn hoofd de prachtige verkiezingsbeloften om meer geld uit geven voor het onderwijs,  om wat voor verbetering dan ook te bereiken  moet de macht  van de besturen en van de managers sterk ingeperkt worden.

 

J.C. Traas

1 Reactie

Laat een reactie achter