Al zo lang ik in het MBO les geef, vraag ik mij af of het niet veel beter zou zijn als er MBO-diploma’s met én zonder doorstroomkwalificatie zouden uitgegeven worden. Ik denk dan vooral aan niveau 2.
Het is eigenlijk wat tegenstrijdig dat iedereen een MBO-2-diploma (ofwel een startkwalificatie) moet halen en dat tegelijk van het MBO een bepaald niveau en een bepaalde vakinhoud verwacht wordt. Naar mijn idee gaat dat niet samen. Als je kriteria aanlegt (en daar ben ik erg vóór!) dan houdt dat automatisch in dat je bereid bent om leerlingen die niet aan die eisen voldoen géén diploma te geven. Vaak vormen de Algemene Vakken (en soms de theorie) een struikelblok.
Opleidingen staan ook voortdurend voor de keuze: een goed vakman zonder Nederlands geen diploma geven? Iemand die verder overal aan voldoet, behalve de algemene vakken nóg een frustrerend jaar langer op school houden?
En in de praktijk zijn er heel veel leerlingen die, vooral aan het algemene gedeelte van de opleiding, niet kunnen of willen voldoen. Neem mijn eigen vak Nederlands. Er zijn maar weinig techniekleerlingen die dit vak graag volgen. Sommigen haten het hardgrondig, anderen hebben hierin zo vaak gefaald, of hebben dyslexie, dat het een bevrijding zou zijn als ze het niet zouden hoeven volgen. Bovendien komt er binnen een paar jaar zelfs een eindexamen. Daar ben ik trouwens ook glad voor.
Natuurlijk is het goed mogelijk dat een vakman niet goed is in Nederlands of Engels. Niet voor niets doen veel Polen en Duitsers het hier prima in de techniek.
De belangrijkste reden waarom de algemene vakken Nederlands, Engels, Rekenen en Leren Loopbaan Burgerschap, op het programma staan is de doorstroomkwalificatie die automatisch met het diploma meegeleverd word. Heb je je niveau-2 diploma, dan heb je immers toelatingsrecht tot niveau 3 en 4. En vakmensen op die niveaus moeten behoorlijk Nederlands en Engels kunnen en een redelijke algemene ontwikkeling hebben. De basis daarvoor moet gelegd zijn in het voorgaand onderwijs.
Als we dat nou eens konden splitsen: Een leerling kan kiezen voor een diploma mét of zonder doorstroomkwalificatie. Dat haalt de ernstig ongemotiveerde leerlingen weg uit de klassen Algemene Vakken en geeft de niet-kunners (of niet-willers) toch een eerlijke kans op een vakdiploma.
Mocht een jongere in een later stadium alsnog naar een hoger niveau willen doorstromen, dan kan hiervoor toch gewoon een aanvullende cursus in het leven worden geroepen?
Ik ben heel benieuwd wat de geachte forumleden van dit idee denken?
Eens
Helemaal mee eens Hinke. Zoals ik al eerder schreef: ik vind dat een leerling het AVO diploma moet halen voordat aan het corresponderende MBO/HBO/WO onderwijs begonnen kan worden. Dus HAVO voor HBO en VWO voor WO; geen doorstroming van MBO naar HBO en van HBO naar WO zonder de algemeen vormende vakken op het juiste niveau.
Eveneens mee eens
Eigenlijk zelf niet zo direct aan gedacht, maar ook ik ben het volledig eens met het voorstel van Hinke. Ik ervaar dagelijks aan den lijve dat er studenten zijn die inderdaad uitstekend functioneren op niveau 2, maar buiten de boot dreigen te vallen vanwege de vakken die niet direct gerelateerd zijn aan het vak/beroep.
Lijkt me dus een prima optie voor studenten die cognitief wat ‘minder bagage’ hebben, maar met zo’n kwalificatie toch kunnen aantonen dat ze wel degelijk in staat zijn een prima bijdrage te kunnen leveren aan de maatschappij.
Voor de cognitief ‘beteren’ kan de kwalificatie van overigens hetzelfde niveau, maar met aanvullende vakken die nodig zijn voor een vervolgopleiding, dan prima geschikt zijn.
Misschien dat er sceptici zijn die menen dat studenten toch lezen, schrijven en rekenen moeten leren op hetzelfde niveau, maar we moeten ook onder ogen zien dat dat nu eenmaal niet voor alle studenten is weggelegd. Een ‘praktische’ variant van niveau 2 die aantoont dat men wel praktisch vaardig is in het vak(gebied), geeft zulke studenten in ieder geval een kans op de arbeidsmarkt.