Waarom leren we onze kinderen niet gewoon thuis wat ze moeten weten om zich later in de maatschappij zelfstandig staande te kunnen houden? Het is tenslotte nog niet zolang geleden dat zelfs in de Westelijke wereld verreweg de meeste kinderen afhankelijk waren van de kennis en ervaring, die hun ouders hen konden meegeven. Slechts enkele welgestelde ouders konden het zich veroorloven voor de educatie van hun kinderen een gouverneur of gouvernante in te huren. Maar hieraan ontstond pas behoefte toen in de evolutie van de beschaving de intellectuele ontwikkeling van de mens zoveel kennis had voortgebracht, dat het voor ouders niet meer mogelijk was om naast hun maatschappelijk functioneren deze kennis in voldoende mate aan hun kinderen over te dragen. Als onderdeel van de opvoeding werd deze kennisoverdracht de taak van de onderwijzer. Thans beschouwen wij het als vanzelfsprekend, dat de overheid voor iedereen onderwijs aanbiedt voor onze kinderen.
Het ongeluk wil dat het onderwijs bij de overheid niet in goede handen is geweest. Daar is men het nu wel over eens. Maar omdat er geen doden zijn te betreuren (de toenemende criminaliteit even buiten beschouwing latend), is er nog geen sprake van een absolute voorrang voor herstel, zoals destijds de herhaling van de overstromingsramp van 1953 werd voorkomen met de uitvoering van het deltaplan. Toch zijn de gevolgen van falend onderwijs desastreuzer voor de toekomst van een land dan een overstroming. Aandacht voor het probleem is er nu echter volop. In 2007 verscheen nr.49 van de publicaties van het NEXUS instituut, een kosmopolitische club van intellectuelen. In een reeks van bijdragen wordt impliciet, maar ook wel expliciet de essentiële rol van de onderwijzer, de leraar beklemtoond, die niet alleen de weg wijst in de door hem of haar onderwezen kennis, maar die zich hierbij als mens, als voorbeeld presenteert aan zijn of haar leerlingen. Hij of zij moet de drang kennis te verwerven uitstralen, de overtuiging belichamen van het de moeite waard zijn van uiterste inspanning. Hij of zij moet het voorbeeld zijn hoe met verantwoordelijkheid te functioneren in de maatschappij.
De in Hongarije geboren hoogleraar sociologie aan de universiteit van Kent, Frank Furedi, merkt op dat het onderwijs lijdt aan drie verwoestende invloeden die in veel opzichten uniek zijn voor onze tijd.
Ten eerste heeft de huidige pedagogie het geloof in het belang van kennis en het zoeken naar waarheid verloren. Opvoeders hameren er steeds meer op dat iets als dé waarheid niet bestaat, en kinderen wordt vaak ingeprent dat er vaak geen goede of foute antwoorden zijn. Die relativistische omslag in de pedagogie heeft belangrijke gevolgen voor de epistemologie en de kwaliteit van het intellectuele leven in het Westen.
De tweede verwoestende trend die het onderwijs teistert, is de troonsverheffing van het filisterdom in de pedagogie. Het streven naar normen van uitmuntendheid wordt vaak als ‘elitair’ veroordeeld door schijnbaar verlichte opvoeders. Vormen van onderwijs die kinderen werkelijk uitdagen en die door sommige kinderen moeilijk worden gevonden, worden verketterd omdat ze niet iedereen binnen de boot houden. Er zijn altijd kleinburgerlijke invloeden in het onderwijs geweest, maar pas de laatste tijd worden anti-intellectuele idealen zelfverzekerd uitgedragen door opvoeders.
De derde belangrijke invloed die zich in onze tijd aftekent, is een radicaal nieuwe manier waarop kinderen worden gezien door opvoeders. In de laatste decennia is het gewoon geworden kinderen als tere zieltjes te zien, emotioneel kwetsbare wezentjes van wie je niet kunt verwachten dat ze een echte intellectuele uitdaging aankunnen. Volgens richtlijnen van een bekend pedagoog (Alan Johnson) moesten onderwijzers kinderen vijf keer vaker belonen dan dat zij ze zouden straffen voor het verstoren van de les.
Hierop aansluitend geeft Frank Furedi drie aanbevelingen voor het inzetten van een herstelproces in het onderwijs. Ten eerste dient het onderwijs gedepolitiseerd te worden. Politici moeten het leerplan niet beschouwen als een podium om hun statements af te geven. Ten tweede moet de samenleving opkomen tegen de tendens de status van kennis en normen te verlagen. Anti-elitair onderwijs is in wezen een maskerade voor maatschappijhervorming. Ten derde moeten we kinderen serieuzer nemen, opkomen voor hun vermogen kennis te veroveren en ze een prikkelende, leerzame omgeving bieden.
Ach, wat moeten de huidige leerkrachten met al die beschouwingen, als ze zich dagelijks weer op weg begeven naar die klas met hedendaagse jeugd. Misschien is het een troost te weten dat de bobo’s uit de intellectuele elite hun hoop op hen hebben gevestigd. De ontwikkeling van de Westerse maatschappij gaf de Amerikaan David M.Steiner, auteur van ‘Rethinking Democratic Education’, in de mond: “ Te ontdekken dat je je kunt verlustigen in de liquidatie van alle cultuur en behagen kunt scheppen in de heiliging van de onverschilligheid.” Dat is wat goed onderwijs moet voorkomen!
24 april 2008
Antwoord
Hans Besseling vraagt:
Waarom leren we onze kinderen niet gewoon thuis wat ze moeten weten om zich later in de maatschappij zelfstandig staande te kunnen houden?
Antwoord: omdat ouders hun kinderen liever gratis op laat vangen op school terwijl ze `hun eigen ding’ doen.
of …
of omdat de huidige economie dat vraagt/eist?
Beetje kort door de bocht, die sneer richting de ouders.
OK
Inderdaad, omdat iedereen tweeverdiener of anderhalfverdiener is kom je er niet onderuit. Maar het kinderopvangaspect van onderwijs is wel veel te prominent geworden (denk o.a. aan de wettelijke verplichting voor scholen om voor-, tussen- en naschoolse opvang te regelen).
Dat …
Dat ben ik met je eens. Maar dat is dan ook een bewuste politiek. Iedereen – dus ook de vrouwen – aan het werk bijvoorbeeld. En dan liefst 40 u/week (deze week nog weer zo’n proefballon in het nieuws). Ik had wellicht beter ‘omdat economie en politiek dat vragen’ kunnen schrijven. Om hiermee op Jos van het Einde te reageren: het was niet mijn bedoeling om economie _alleen_ als tegenargument te gebruiken; ik vond Mark’s redenatie gewoon wat te kort door de bocht. Er zijn zoveel meer argumenten – zoals Mark hieronder zelf ook beschrijft, die het bestaan van tweeverdieners noodzakelijk maken. En dan gaat het nog niet eens om docentensalarissen; als ik alleen al in mijn eigen woonwijk rondkijk … soms heb je geen keuze. Wel aan de slag willen in de Randstad, maar er geen huis kunnen betalen bijvoorbeeld. Of drie studerende kinderen hebben. Of … etc. etc.
Maar goed, hiermee komen we te ver van dit forum te staan. Het is niet aan ons, docenten, om ouders te veroordelen omdat we simpelweg niet van iedereen de ins en outs kennen. We hebben het er maar mee te doen, de situatie waar we in zitten. Wil je die situatie veranderen, dan moet je BON maar bewegen een stemadvies richting CU/SGP uit te brengen ofzo. Maar de samenleving kan niet enerzijds de mond vol hebben van een volledige arbeidsparticipatie van mannen en vrouwen en anderzijds ouders veroordelen die daarom de kinderen naar één of andere opvang brengen.
economie?
Dat vind ik geen argument: dat de huidige economie dat vraagt/eist?
Welke werkgever eist van zijn werknemers dat zijn partner (m/v) ook ergens werkzaam is, en dat de kinderen dus opgevangen moeten worden?
Lariekoek. Als je kiest voor kinderen, dan kies je voor opvoeding. Dat is je morele plicht. Je dient er als ouders voor te zorgen dat je (één van de twee, ongeacht geslacht) er bent voor je kind als het uit school komt.
Als je er voor kiest om met je partner beide fulltime te werken, en zo dus gedwongen bent je kinderen tot een uur of 6 a 7 ergens te ‘dumpen’, dan is er in je leven geen plaats voor kinderen.
Re: economie?
In de Scandinavische steden is het onmogelijk is om een huis te kopen als je niet allebei een baan hebt. In New York en Londen is dit ook het geval. Als je alleenstaand bent moet je veelal een apartement delen met een vriend om rond te komen (vergelijk de televisieserie `friends’). Dit komt omdat tweeverdienerschap de norm is en huizenprijzen zich daaraan aangepast hebben. In Nederland zie je dezelfde tendens.
Er is dus wel degelijk een economisch argument voor het `dumpen’ van je kinderen. Het is nog steeds wel mogelijk om alleenverdiener te zijn op bijvoorbeeld een LesBoer salaris, maar dan ben je huurder in een achterstandswijk, doe je boodschappen bij de aldi en kun je geen auto betalen (iets overdreven gesteld). Dat is een keuze die je kunt maken, maar de meeste mensen maken deze keuze niet (en dat kan ik me goed indenken).
Dat de prijzen van de huizen
Dat de prijzen van de huizen blijvend omhoog gaan doordat die zich aanpassen aan de norm van het tweeverdienerschap lijkt mij niet te horen vallen onder de normale mechanismen van een vrije markt. Voor goederen die in principe in onbegrensde aantallen geproduceerd kunnen worden wordt in de evenwichtstoestand de prijs van het produkt bepaald door de kosten die gemaakt moeten worden om het produkt te maken. Er zijn blijkbaar abnormale mechanismen aan het werk. Ik ben economisch ongeschoold maar ik heb begrepen dat vóór een nieuwbouwhuis afgeleverd wordt de voormalige eigenaar/eigenaren van de grond, de gemeenten en de bouwondernemeningen daaraan gigantisch verdiend hebben. De regulering van het grondgebruik heeft daartoe de mogelijkheid geopend. Het klopt weliswaar dat uiteindelijk de prijs van het produkt huis bepaald werd door de maakkosten ervan maar wel op een perverse manier: als tweeverdienen niet de norm zou zijn had de politiek al lang in de bouwwereld moeten ingrijpen. Je zou ook kunnen zeggen dat de hoogste overheid de natuurlijke aanpassing van vraag en aanbod verhinderd heeft door de productiekosten te verhogen.
Seger Weehuizen
De prijs van huizen
Door regelgeving van de overheid worden er amper huizen gebouwd (ik ben overigens niet tegen regelgeving om verwoesting van het landschap te voorkomen).
Vaststelling van de prijs van een nieuwbouwhuis gaat als volgt. Er wordt gekeken hoeveel een gek ervoor wil geven. Daar worden de bouwkosten vanaf getrokken. Wat overblijft is de prijs die voor de grond berekend wordt (kan best de helft of meer zijn). Leidend is dus hoeveel het op kan brengen, niet hoeveel het kost. Hoeveel mensen voor een huis uit kan geven hangt af van de hypotheek die ze kunnen krijgen en dat hangt weer af van hun (gezamelijke) salaris. Dus: meer tweeverdieners, hogere hypotheken, hogere huizenprijzen.
huizenmarkt
Jonge gezinnen hebben moeite om een simpele starterswoning te betalen (als die überhaupt nog te vinden is ), dit probleem is toch aan de orde van de dag?! Ik vind sommige reacties die ik gelezen heb hier nogal wereldvreemd. Een betaalbaar huis, goed onderwijs voor je kinderen , het wordt steeds moeilijker, ziehier de frustraties van de middenklasse.
Babyboomers hebben nog wel goedkope huizen kunnen kopen die gigantisch in waarde zijn gestegen en zitten nu lekker in de VUT, kunnen we die niet als huiswerkbegeleiders/oppas inzetten ?
Als er nog iemand is die weet in welk deel van Nederland nog betaalbare woningen zijn wil ik het graag weten, of toch maar in België gaan wonen?
Dure huizen, maar toch
Ik maak me ook veel zorgen over de betaalbaarheid van de woningen in de toekomst. Toch zie ik ook heel andere tendenzen:
– Jonge gezinnen/stellen kopen een woning, maar trekken er pas in als zowel de badkamer als de keuken en de vloeren (soms ook nog de gehele tuin) geheel zijn aangepast aan de individuele wensen. Dan moet het toch wel meevallen met die prijsproblemen.
– Ik zie jonge collega’s hun neus optrekken voor een appartement of een bovenwoning. Toch was dit jarenlang de normale eerste stap in een wooncarrière.
– Het lijkt voor zeer vele huishoudens echt heel gewoon om enkele malen per jaar in een vliegtuig te stappen voor een zonvakantie. O, o, wat hadden we dat nodig….
Ik begrijp hiervan niets. We hebben na 30 jaar beiden gewerkt te hebben een mooie woning, maar een grote verbouwing, meerdere vliegvakanties per jaar kunnen we ons met twee studerende kinderen niet permitteren. En dan moeten diezelfde kinderen ook nog duizenden euro’s per jaar lenen.
Over dure huizen
De discussie ging over economische argumenten om kinderen te “dumpen” omdat met 1 inkomen woonlasten niet meer op te brengen zijn.
Met een modaal inkomen van €30000 kun je een hypotheek van 1,5 ton krijgen maar starterswoningen zijn er niet onder de 2/3 ton . Het probleem van de dure starterswoningen is te zien in aflevering 7 van het programma Jansen&Janssen van de VPRO : “Hoe kom ik aan een betaalbare starterswoning?”.
Aflevering is te bekijken op
weblogs.vpro.nl/jansenjanssen
Dat zijn de tweeverdieners
De stelletjes, met de vrouw parttime in het onderwijs, en de man fulltime in het bedrijfsleven. Daar kan ik me ‘meerdere zonvakanties per jaar’ bij voorstellen. Een vriend van me die nagenoeg alleenverdiener is (in het onderwijs) en daar een gezin van moet onderhouden gaat gewoon 1x per jaar kamperen op Vlieland, hoor 😉
Wie begrijpt dit?
De overheid heeft dus de normale marktwerking op de huizenmarkt onderdrukt. Als de overheid gezegd zou hebben: Van nu af aan wordt er geen enkel huis meer gebouwd dan is dat een begrijpelijke maatregel om verdere verwoesting van het landschap te voorkomen. Maar jaarlijkse quota zijn mij onbegrijpelijk. Het gaat niet om vissen die zich moeten kunnen vermeerderen. Dan rijst bij mij, zoals dat ook bij de onderwijspolitiek gebeurd is, de vraag op “Waarom heeft de overheid dit laten gebeuren; waarom heeft de kiezer niet ingegrepen? Hoe kan het dat geen enkele politieke partij goedkope huizen niet tot een speerpunt van haar beleid gemaakt heeft? Wie weet en begrijpt dit?
Seger Weehuizen
Geen jaarlijkse quota
Jaarlijkse streefcijfers voor nieuwbouw, die jaar na jaar op geen stukken na gehaald worden.
Overigens is landschapsverwoesting maar bijzonder relatief. Het gaat vaak om het veranderen van grond met een agrarische bestemming naar grond met een bouwbestemming. Dat wordt tegen gegaan, waardoor alle trapveldjes en stukjes gras binnen de stadsgrenzen worden volgebouwd, waardoor mensen elkaar als lemmingen gaan afmaken.
Een willekeurige foto van google earth laat zien dat er in NL veel meer niet bebouwde dan wel bebouwde ruimte is. Een vergroting van 10% van de bebouwde grond kost wellicht maar 2% van de onbebouwde grond en zorgt er voor dat grasveldje in die drukke woonwijk een mooi grasveldje kan blijven.
Misschien een mooie context voor realistisch rekenen ? (Ik bedoel eigenlijk te zeggen: we gaan nu wel wat erg ver van het onderwerp af Seger)
Belangen
Er is een enorme luchtbel in de woningmarkt. Als de overheid nu toestaat dat er veel meer gebouwd wordt en de grondprijzen redelijk zijn, dan storten de huizenprijzen in: nieuwkomers kunnen dan immers goedkoop aan een nieuwbouwwoning komen en laten de bestaande huizen dus links liggen. Dat is dus voordeling voor de nieuwkomers op de huizenmarkt, maar slecht voor de huizenbezitters (vooral degenen onder hen met een tophypotheek en degenen die in hun huis hun pensioen zien). Aangezien er meer huizenbezitters zijn dan nieuwkomers op de huizenmarkt….
Het is gewoon bescherming van gevestigde belangen, zoals bijna alles.
eigen huis voor jonge leraren?
Hoe kan het dat je dat nooit leest dat een politicus zegt tegen jonge of (nog) niet veel verdienende mensen zeggen “jullie kunnen jammer genoeg geen huis kopen want als we er voor zorgen dat de huizen goedkoper gebouwd worden lijden de mensen die al wel een huis bezitten en vooral de mensen die een groot huis bezitten een groot kapitaalverlies”. Hoe is het mogelijk dat de waarheid zo goed verstopt blijft? Zitten de kranten in het complot? Deze vragen zijn binnen BON ook relevant i.v.m. het lerarentekort; over 7 jaar zit het onderwijs vol met startende leraren.
Seger Weehuizen
leraar als kostwinner?
Aangezien het wordt afgeraden meteen een volle baan te nemen in het onderwijs als je net begint, daar je dan binnen de kortste keren afgebrand bent, zullen er volgens mij vooral startende ( deeltijd)leraressen zijn , als deze leraresjes ooit nog kindjes en een lief rijtjeshuisje willen in een Vinex wijk zullen ze een fulltime kostwinner met een “echte” baan moeten zoeken… maar ze zijn dan toch thuis als de eigen kindjes uit school komen, prima toch ?
En de zeldzamer wordende startende leraar?… die kan vast wel ergens goedkoop met een stel Polen op een zolderkamertje wonen.
De maatschappij maken we zelf
“Tweeverdienerschap is de norm”.
Dat bepalen we dus met zijn allen. Als wij als maatschappij zeggen dat we het belangrijk vinden om onze kinderen zelf op te voeden, dan kunnen we dat regelen.
“In Nederland zie je dezelfde tendens.”
Doorbreek hem nu het nog kan.
Verder stel je dat als je dat hedentendagen wilt kunnen je veel concessies moet doen. Dat geloof ik niet. Ik heb een “LesBoer salaris”, en ik red het prima. En ik zou het nog beter redden als niet een gedeelte van het belastinggeld dat ik betaal naar gesubsidieerde kinderopvang zou gaan. Ik vind dat een uitermate verontrustende zaak.
Hoe groot zal het percentage pubers zijn dat na schooltijd, bij thuiskomst zonder ouder(s), braaf aan het huiswerk gaat, i.p.v. achter de p.c. of een potje voetballen of de stad in of …? Ik zat er in ieder geval niet bij vroeger. Gelukkig werd ik na een kopje thee “gesommeerd”aan het huiswerk te slaan.
Met zijn allen
Inderdaad Jos, dat bepalen we met z’n allen. Maar dit is analoog aan het prisoner’s dilemma: je kunt heel heldhaftig er niet aan mee doen, maar als anderen er wel aan mee doen dan verlies jij.
Zoals ik al zei, mijn LesBoer salaris was overdreven. Maar het hangt er ook vanaf of je toevallig het geluk hebt gehad een grachtenpand in Amsterdam voor 200 euro per maand van de woningbouwvereniging te kunnen huren of dat er niets anders op zit dan voor 1000 euro per maand een 2 kamerflat in Amsterdam-West te moeten huren op de `vrije markt’.
Bon trekt al van leer; nu de politiek nog
De samenleving moet opkomen tegen de tendens de status van kennis en normen te verlagen!!!
Wat zou dat zijn, onderwijs?
Volgens mij:
1) Overdracht van onmisbare vaardgheden om jezelf in de maatschappij te kunnen handhaven (basisschool, beroepsonderwijs);
2) Cultuuroverdracht (algemeen onderwijs).
Uiteraard kan je dan weer de vraag stellen wat cultuuroverdracht inhoudt en welke vaardigheden onmisbaar zijn. Zo’n discussie komt nooit tot een einde.
Met de opmerkingen van Besseling en Furedi ben ik het van harte eens.