plasterk, het onderwijs en de managers

minister plasterk heeft vandaag in buitenhof de contouren geschetst van wat zijn beleid zal zijn in de komende vier (tja, acht) jaar ;

daarbij heeft hij, terecht, de nadruk gelegd op de plaats en waarde van docenten in het onderwijs – “de docenten zijn de sterren” ;
in de afweging van die waarde kan het niet anders zijn dan dat het management in scholen een meer bescheiden plaats krijgt :
[1] “de management funktie is te ver doorgeschoten” ;
[2] “managers zijn niet meer dan de krijtstreeptrekkers van het voetbalveld” ;
en :
[3] “het nieuwe leren en competentiegericht onderwijs zijn doorgeschoten, we moeten dat corrigeren” ;

zowel in het onderwijs als zelfs in de politiek wordt erkend dat verandering in het onderwijs wenselijk, ja noodzakelijk is ;
hoe krijg je die veranderingen ? in principe heel eenvoudig : door de geldstromen te verleggen ; in de praktijk zijn de hindernissen weliswaar gigantisch ;

hoe kom je tot verandering ? door analyse van overbodige management funkties in het onderwijs ;
daaruit volgt als vanzelf een andere verdeling van de geldstromen in het onderwijs :

specifiek, in willekeurige volgorde :
[1] het zich-zelf-onderhoudende ambtelijke circus in het ministerie van onderwijs wordt doorgelicht op noodzakelijke, wenselijke en overbodige funkties, en overeenkomstig uitgedund ;

[2] de management^taken op sector^, cluster^ en school^nivo worden op dezelfde wijze doorgelicht en aangepast ;

[3] de formatie^plaatsen voor management in het budget van scholen worden lager ingeschaald dan die van docenten (ze zijn immers ook minder waard) ; de funktie van directeur wordt gelijk gesteld met die van seniore leerkrachten, maar nooit hoger ;

[4] het vrij gekomen geld (management^uren) wordt ingeroosterd voor onderwijs^contacturen en ^ontwikkeling ;

[5] de overhead op onderwijs in scholen (voorzover de personeelskosten betreffend) wordt verminderd ; het streef^nivo nadert 10 to 16 percent (thans 25 tot 45 percent of zelfs meer) ;

[6] er komt een fiscaal andere benadering van het leraarschap ;

natuurlijk : de herverdeling van de geldstromen in scholen is op zichzelf onvoldoende om beter onderwijs te garanderen ;
maar het zal wel een impuls kunnen geven voor andere, verder gaande veranderingen ; veranderingen die door velen, in het veld maar zelfs ook in de politiek, al lang werd bepleit ;

verandering (weg van de management cultuur) zal ruimte vrij maken voor eigen initiatieven van leerkrachten, meer aandacht voor leerlingen (daar ging het immers altijd om ?), voor les^ontwikkeling en vaklessen, voor het verder ontwikkelen van pedagogische kwaliteiten;
voorts kunnen secundaire school^funkties (ook v.a.v. ouders) tot ontplooiing komen ; en tenslotte kan verandering de nodige ruimte geven voor zelf^bestuur onder leraren, taken die de school ondersteunen en profileren, maar die thans noodgedwongen zijn “gedelegeerd” ;

en, ja, ook op onze school hadden we leerboeken van onze eigen leraren, in minstens vijf vakken ; daarbij,
wat misschien nog meer waard was : de lessen biologie begonnen buiten in het veld, scheikunde en natuurkunde in de keuken, die van nederlandse grammatica met de opvoering van een toneelstuk ; rekenen en breuken deden we door zelf gebakken taarten op te delen in de klas ; en, oh, lezen deden we pas toen we zes of zeven jaar waren ;

maarten sev