Een groep van ongeveer vijfendertig schoolleiders/rectoren uit het westelijke deel van Zuid-Holland heeft een noodkreet geuit in de vorm van een brief aan de minister van onderwijs.
In het kort de inhoud:
– zorg over de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs;
– zorg over het lerarentekort.
Zelf ben ik als docent, die al drie en een half jaar gedwongen door de hoge werkdruk in deeltijd werkt, ontzettend blij met deze brief.
Het betreft overigens scholen die naar eigen zeggen voor kwaliteit willen gaan. Hoewel ik niet weet om welke andere scholen het precies gaat, weet ik wel dat mijn eigen school en rector de gewenste ruimte absoluut niet zou willen misbruiken voor HNL- en bureaucratisch gerichte wanpraktijken.
Hieronder de volledige tekst:
===
Geachte mevrouw de minister,
Wij schrijven u omdat wij ons zorgen maken over het voortgezet onderwijs in Nederland. De schoolleiders die deze brief hebben ondertekend schrijven u niet vaak, de meeste hebben zich zelfs nog nooit tot u gewend. Maar nu is er reden toe.
Er zijn twee belangrijke punten van zorg, namelijk de kwaliteit van ons onderwijs op langere termijn en het lerarentekort in het voortgezet onderwijs in Nederland. Uiteindelijk hebben beide zaken te maken met geld.
Wat betreft de kwaliteit:
Kinderen in Nederland krijgen niet de aandacht die ze verdienen en de kwaliteit die de maatschappij van ons vraagt. Er wordt op dit gebied steeds meer van de scholen verwacht. Terecht, maar in de huidige situatie niet reëel. Dat komt door het grote aantal lessen dat een docent in het voortgezet onderwijs met een volledige baan in ons land moet geven: dat zijn er circa 25.
Inderdaad, de scholen hebben veel vrijheid tegenwoordig en zouden kunnen besluiten tot een vermindering van de lessentaak bij een volle baan. Die vrijheid is er wel, maar het geld niet! Het budget dat scholen krijgen is zodanig, dat alleen grote scholen met veel leerlingen rond kunnen komen. Maar zelfs die scholen zijn niet in staat om een substantiële verlaging van de werkdruk van hun docenten te bekostigen.
Het gaat niet om de omvang van de totale baan, maar wel om het aandeel van de lessen daarin. Dit aantal lessen neemt zoveel tijd in beslag dat docenten veel te weinig toekomen aan andere belangrijke taken in een school. Het gaat om het mentoraat, de aandacht voor leelingen met een achterstand of het stimuleren van leerlingen die juist meer aankunnen. Of de taken die juist nu zo hoog nodig zij om studenten te kunnen opleiden tot ons mooie beroep. Maar ook voor het ontwikkelen van hun persoonlijke competenties in het kader van de wet BIO is te weinig tijd. Docenten staan onder een veel te grote druk.
Wat zien wij op onze scholen:
– in die dagelijkse praktijk van onze scholen zien wij met regelmaat dat docenten afhaken, het gewoon niet redden, door ziekte en overspannenheid uitvallen.
– Er zijn heel weinig docenten die 40 jaar in het onderwijs gezond afsluiten.
– Een docent met een volle lesbaan ziet zijn leerlingen ca 3x per week gedurende 50 minuten. Die leerlingen zitten in de klas die wel tot 30 leerlingen groot kan zijn. Hij heeft gemiddeld ca 8 klassen en geeft ca 200 leerlingen les, maar 300 leerlingen is geen uitzondering.
Het is duidelijk dat het met dergelijke aantallen leerlingen onmogelijk is recht te doen aan de verschillen tussen de leerlingen. Onmogelijk dus om onderwijs op maat aan te bieden. Docenten proberen het wel, ze lopen daarbij echter elke keer weer op de tegen de onmogelijkheid de taak uit te voeren op een manier die ze graag zouden willen.
Er is geld nodig om ervoor te zorgen dat het scholen mogelijk wordt gemaakt iets te doen aan de druk van het grote aantal lessen.
Dat dit geen ongerijmd verzoek is, blijkt uit een vergelijking met het buitenland. Bij een internationale vergelijking slaat Nederland een bedroevend figuur. Het percentage van het BNP dat wij bereid zijn aan onderwijs uit te geven is beschamend laag. Een volle lesbaan van 25 lessen wordt nergens geëvenaard in Europa. In alle landen telt een volledige baan 17 – 22 lessen, gemiddeld ca 20% minder lessen dan in Nederland.
De praktijk van de laatste jaren laat zien dat er steeds minder structureel in het onderwijs wordt geïnvesteerd. De afgelopen jaren is er bijvoorbeeld slechts eenmaal een prijscompensatie toegekend voor de materiële bekostiging, een bezuiniging inmiddels van ongeveer 20 procent. Omdat scholen wel verwarmd, ingericht en onderhouden moeten worden, is het gevolg dat geld voor personeel in materieel wordt gestoken. Buitengewoon slecht!
Wat betreft het lerarentekort:
Er is nog een ander zeer verontrustend feit: er komen vrijwel geen gekwalificeerde mensen in het onderwijs werken. Zij-instromers haken op grote schaal af: zij hebben het werken in het onderwijs volledig onderschat. Wij zien veel te weinig jonge mensen kiezen voor een baan in het onderwijs. Dat baart ons grote zorgen voor de nabije toekomst. Er is een extra inspanning nodig om het onderwijs weer aantrekkelijk te maken. Scholen zijn daartoe bereid, maar het moet ze mogelijk gemaakt worden de daarvoor benodigde menskracht vrij te maken.
Zoals hierboven al gesteld, heeft het uiteindelijk allemaal met geld te maken.
Wij vragen u om de bekostiging van het voortgezet onderwijs in Nederland op normaal Europees peil te brengen. Wij vinden dat die bekostiging het mogelijk moet maken om structureel een verlaging van het aantal lessen te verwezenlijken in de orde van 20%, zodat een baan in het onderwijs behalve inspirerend en uitdagend, ook aantrekkelijk zal zijn. Wij hopen dat zo meer mensen kiezen voor ons prachtige vak!
===
Ik ben erg benieuwd naar het antwoord van de minister…
Klinkt niet helemaal
Klinkt niet helemaal oprecht, met die honderden miljoenen die er op de plank liggen of belegd zijn…
Ik wist het wel als minister…
“Beste schoolleider. Met verbazing heb ik uw brief gelezen. Als u het woord les nu allereerst eens vervangt door contacttijd, de wandjes sloopt zodat er een open leerruimte ontstaat voor zo’n 80 tot 100 leerlingen (afhankelijk van de door u gewenste bezuiniging), één docent en één, goedkopere, OOP’er of een bekende van een OOP’er of diens broers zwager de boel laat coachen, moet u eens kijken wat dat oplevert.
De docent beantwoordt alleen de vragen voor zijn eigen vak en verwijst voor vragen over alle overige vakken naar de digitale snelweg of naar de zwager van de OOP’er. Bij vragen kunnen de leerlingen elkaar helpen, terwijl de docent De Spits leest. Dat zal de lobbes goed doen. Het aantal docenten dat nu vrij geroosterd is, zet u aan het werk met de ontwikkeling van lesmateriaal en vervolgens met de onderwijzing van conciërges en eerstejaars studenten. Zijn de docenten daarmee klaar dan kunt u ze definitief naar huis sturen en bent u er in geslaagd een zich honderd procent zelfregulerend en zelfhandhavend systeem te creëren. De klachten van uw docenten zijn daarmee verdwenen (mensen die promoveren klagen doorgaans weinig en uw docenten oriënteren zich op een nieuwe baan).
Maar nu zonder gekheid: in dat tekort aan geld zou u als inventief schoolleider een uitdaging moeten zien. Ik stel dan ook voor dat u dit vermeende probleem gericht te lijf gaat en deelvragen ontwerpt om het ’t hoofd te bieden.”
Hier al…
De brief is al eerder besproken op de site. Zie hier.
Oud nieuws
Beste EM70,
de brief die u, overigens niet letterlijk en volledig, plaatst is reeds op 24-1 door mij geplaatst, dus oud nieuws.
zie: www.beteronderwijsnederland.nl/?q=node/1202
M.
Welke scholen
weet iemand welke scholen dit betreft. We kunnen dan eens nagaan hoe deze schoolleiders om zijn gegaan met kritische docenten.
Corgi
ja het kan
Beste Corgi,
dat kan, volg de link van mijn artikel of dat van mark, daar staat een lin met de download. Het betreft scholen van het samenwerkings/overlegverband Semper Movens. Zij ontwikkelen samen de mogelijkheden voor o.a. de kwaliteitszorg en IPB, maar zijn in het verleden ook druk bezig geweest met de opzet van de FUWA en alternatieven voor de lesroosters, waarbij de docent dus door onderwijs assistenten (goedkoper) worden vervangen. Hierover heb ik nog enkele documenten (helaas niet digitaal, nog niet)
Er is overigens nog steeds geen reactie binnen van de minister, wel van de besturenbond, alleen die is nog niet vrijgegeven.
nogmaals het ei van Columbus
Voor deze informatie zie het door mij in october ingediende slechte nieuws met file. De bron van dit kwaad is inderdaad Semper Movens. Nunquam depudens is mijn potjeslatijnen variant: zij schamen zich nooit. Leest u maar na en verwondert u…
Altijd bewegend of bewogen
Toch wat kanttekeningen.
Dat geld op de plank, is voor kleinere scholen, (zolang het bedrag niet te groot is) een noodzakelijke reserve. Door de lumpsumpfinanciering liggen risico’s bij de scholen zelf, en is er relatief meer geld achter de hand nodig.
Ik werk op een Semper Movens-school. Als personeelslid en als MR-lid volg ik alle activiteiten met argusogen. Ik heb nog geen verdachte bewegingen gezien. Op zich is het niet slecht als er door zogenaamde eenpitters en tweepitters wordt samengewerkt om expertise uit te wisselen. Het criterium blijft dat de school uitgaat van de bevlogen docent die met zijn vakkennis het onderwijs regelt en in de hand heeft.
Er zijn veel BON-sympathisanten op mijn school, ik verwacht bij ons geen negatieve ontwikkelingen.
ruimte voor de docent?
Hoe kunt u er zo zeker van zijn dat uw school uitgaat van “de bevlogen docent die met zijn vakkennis het onderwijs regelt en in de hand heeft”?
U heeft het stuk Moduleren en maatschappen op zeker nog niet gelezen. Dit stuk schetst een praktijk waarin de docent met vakkennis namelijk een steeds kleinere plaats in de organisatie krijgt ten gunste van laagopgeleiden, die de docent dan wel mag aansturen. Het lijkt mij, eerstegraads en bevlogen docent, onmogelijk om daar iets anders dan groot verlies voor onze leerlingen en ons werkplezier te zien.
Waar vind ik Moduleren etc
Wat is dat voor een eng stuk Moduleren en maatschappen op ..?! Waar kan ik het vinden? Ik wil het graag lezen.
glad to be of help!
Maar ik moet verwijzen naar 3 reacties boven die van u: Nogmaals het ei van Columbus. Klik op ‘het slechte nieuws’, leest en huivert!
Semper Movens
Candide heeft gelijk: docenten bij Semper Movens lees dat artikel waar Candide naar verwees! Daar beschrijft een afgevaardigde van uw bestuur zijn hele nare plannen met het onderwijs.
Wat is de positie van Semper Movens
Beste lezers,
even ter verduidelijking.
Semper Movens is geen, let wel GEEN, schoolorganisatie met een bestuur en organisatiestructuur.
SM is een overleg orgaan van scholen in het confessionele segent aan de westzijde in zuidholland.
Stukken die mensen schrijven doen ze op persoonlijke titel en zijn dus niet van SM afkomstig, of verwoorden de plannen van SM. Schooldirecteuren komen samen om van gedachte te wisselen.
Dat hebben ze gedaan tijdens de aanloop van de fuwa en dat doen ze ook bij het opzetten van een kwaliteistbewakingssysteem. In beide gevallen ben ik als MR-lid in de cyclus van bijeenkomsten aanwezig geweest en heb dat als zeer leerzaam ervaren. Vooral omdat ik daardoor ook MR-leden en collegae van andere scholen kon spreken. Momenteel wordt er ook druk overlegd over de mogelijkheden van het opzetten van IPB.
De directieleden nemen de gedachten mee naar hun eigen scholen en gaan daar verder aan de slag, waarbij ze dus de degens moeten kruisen met hun (G)MR-en.
Dit even ter verduidelijking.
De afgevaardigde van het SM-bestuur waar Mark over schrijft is dus geen afgevaardigde van het SM-bestuur omdat SM geen bestuur heeft.
Geen bestuur
Dank voor de correctie McNeacol. Al die vage structuren in het onderwijs, het blijft lastig.
Laat ik het dan zo formuleren: in het overlegorgaan Semper Movens is een heel naar iets besproken. Docenten bij Semper Movens: vraag uw directeur wat zijn/haar positie in deze is. .”
Artikel voor SM-ers
Ik heb het artikel gekopieerd ovoor onze PR (en MR) . Dus het komt terecht bij de semper moverenden.
Gewaarschuwd mens
Candide, dank voor de link naar dit gruwelijke stuk. Ik stel voor dat we dit allemaal naar zo veel mogelijk collega’s mailen, want of Semper M nu een bestuur is of niet, dit gaat vast rondzingen onder de schoolbesturen als een ‘interessant voorstel’. Hoe meer mensen gewaarschuwd zijn, hoe beter.
Leraren tekort? waarom
Leraren tekort? waarom zitten er dan nog docenten met ervaring werkloos thuis en worden constant bij sollicitaties afgewezen???? raar
Stichting lvo
Stichting lvo heeft vorig jaar advertenties geplaatst in België voor docenten.
Inmiddels werken er een aantal Belgische docenten op scholen in Nederlands Limburg.
En dat terwijl er in Limburg al heel lang een structurele werkloosheid is onder docenten.
brief aan minister
Ook “mijn” rector heeft deze brief ondertekend en daar heb ik mij behoorlijk aan gestoord. Behalve dat zijn beleid structureel in tegenspraak is met de strekking van de brief, ontbreekt het de schrijver van de brief ook nog eens aan visie. Zo is het aandeel lessen in een volledige baan niet te groot, het is te klein! Doordat lestijd in een baan maar weinig ruimte inneemt, blijft er veel tijd over voor allerhande randverschijnselen die het huidige onderwijs ontsieren. Als docent moet je tegenwoordig zitting nemen in teams, werkgroepen en commissies, waardoor je aandacht van het primaire proces, lesgeven, wordt afgeleid.
De oplossing ligt voor de hand: met 25 lessen, een mentoraat en de deskundigheidsbevordering is de 1659 uur die je moet werken in een volledige baan op. Een simpel rekensommetje leidt ertoe dat er per gegeven lesuur zo’n 56 uur in de normjaartaak moet worden opgenomen. Andere (belangrijke) taken leiden dan direct tot vermindering van de lestaak. Soms zijn oplossingen heel eenvoudig… Kunnen we gelijk al die overbodige overleggen afschaffen!
tijd???
Wordt het wellicht niet eens tijd om te inventariseren hoeveel Semper Movens docenten BONners zijn? en wellicht net als onze rectoren de koppen bij elkaar steken en de krachten bundelen?
Moverende bonners
Dat vind ik zeker interessant. Meer weten meer dan een.
‘Zo is het aandeel lessen in
‘Zo is het aandeel lessen in een volledige baan niet te groot, het is te klein!’
Met die opmerking ben ik het niet helemaal eens. Docenten in Nederland geven in vergelijking met docenten in andere Europese landen veel meer lesuren per week. Ik denk dat de groep van schoolleiders dat probleem heeft bedoeld in de brief. Bovendien geven Nederlandse docenten die lesuren ook nog eens tegen een veel lager salaris dan in andere Europese landen.
Nog een puntje
In aanvulling op AdmiraalDe Ruyter: en in veel grotere groepen.