Universiteiten en hogescholen verdienen flink aan studenten uit arme landen

Universiteiten en hogescholen verdienen flink aan studenten uit arme landen. Dat zegt Joanneke Krämer, vicevoorzitter van de studentenbond LSVb. Volgens Krämer vragen veel instellingen kostendekkend collegegeld, terwijl ze ook nog van het ministerie geld krijgen.
Het gaat om studenten van buiten de Europese Economische Ruimte (EU plus enkele andere Europese landen). Voor deze groep betaalde het ministerie tot en met vorig jaar evenveel als voor Nederlandse studenten: rond 5.500 euro. De universiteiten en hogescholen leefden in de veronderstelling dat deze ‘bekostiging’ zou worden ingetrokken. De afgelopen jaren hadden ze het collegegeld voor deze groep al vaak flink opgetrokken, maar dit jaar gaan de prijzen nog verder omhoog.
Volgens Krämer ten onrechte. ‘De instellingen krijgen nog steeds evenveel van het ministerie.’ Dat blijkt te kloppen. In een brief die het ministerie onlangs stuurde aan alle instellingen, staat het nieuwe systeem uitgelegd. Er is gekeken naar wat instellingen twee jaar geleden kregen voor deze buitenlandse studenten. Dat bedrag krijgen ze voortaan elk jaar op hun rekening gestort. Het gaat om in totaal 50 miljoen euro. De Technische Universiteit Delft en de Wageningen Universiteit krijgen de hoogste vaste vergoeding: elk 3,4 miljoen euro. Het maakt niet meer uit hoe veel ‘exotische’ studenten er binnen komen: dat bedrag ligt vast. ‘Een forse verhoging van het instellingscollegegeld is enkel vanwege herziening van de bekostiging dan ook niet gerechtvaardigd’, schrijft het ministerie.
Voor de meeste instellingen kwam de brief als een verrassing. De Haagse Hogeschool had al besloten om het collegegeld te verhogen van 3.500 tot 7.000 euro, maar na de brief van het miniserie besloot het college van bestuur daarvan af te zien. De Universiteit van Amsterdam vraagt sinds afgelopen september 9.000 euro collegegeld, en dat is volgens een woordvoerder kostendekkend.
Dat de universiteit daarnaast ook nog jaarlijks 2 miljoen krijgt op grond van de oude financiering, was bij de universiteit niet bekend. Overigens geeft de UvA wel beurzen: honderd van de vijfhonderd ‘exoten’ kregen een beurs van gemiddeld 8.000 euro.
In de brief van het ministerie zat nog een verrassing. Al in 2004 was de universiteiten voorgespiegeld dat er een beurzenstelsel zou komen waarmee ze veelbelovende studenten zouden kunnen lokken. Oud-staatssecretaris Rutte meende op deze manier armlastige doch excellente studenten te kunnen lokken. Blijkens de brief van het ministerie gaat dat niet door. Het geld wordt zonder oormerk aan de instellingen gegeven.
Ook dat zint de LSVb niet. Die is bang dat instellingen niet bereid zijn te betalen voor armlastige studenten. Dat schaadt de belangen van studenten uit arme landen, maar ook de internationalisering van het hoger onderwijs loopt dan gevaar, aldus de LSVb.
Kamerlid Zijlstra (VVD) wijst erop dat minister Plasterk de internationalisering in het hoger onderwijs een speerpunt heeft genoemd. ‘Dan moet je er ook iets aan doen, en het niet aan de instellingen overlaten.’

(VK)