Bij ons op school werken we nu al een aantal jaren in ’teams’, een manier van werken die vooral verantoord wordt door een hoop gemeenplaatsen (in de trant van ‘in een zo veranderde samenleving kan een docent zich niet alleen maar meer met zijn vak bezig houden’ enz.).
Nu moet er een nieuw taakbeleid komen. Het voorstel ligt er nu (ik ben MR-lid en heb het in die functie gezien) en ik ben ontzettend geschrokken. Zo moet elk team onderling maar uitvechten wie er recht heeft op meer dan 25% ‘opslag’ voor voorbereiden (tekenend is dat ‘nawerk’ niet eens genoemd is). Als je dat aan je team duidelijk kunt maken, heb je recht op een paar extra uur.
Maar behalve de precieze invulling van het taakbeleid, is mij het voordeel van werken in teams nog nooit opgevallen. Sterker: ik vind het tijdrovende onzin die helemaal niet bij een school past, of in ieder geval: niet bij elk schooltype. Wanneer je werkt met LWOO-leerlingen, kan ik me voorstellen dat het voordelen heeft. Je moet met elkaar veelvuldig praten over de leerlingen en je kunt (wat vakinhoud betreft) misschien wel voor elkaar invallen in geval van ziekte van een collega.
Maar voor het type onderwijs waar ik in zit (havo/vwo, bovenbouw), zie ik geen enkel voordeel. Kan ik de lessen waarnemen van een collega met een totaal ander vak? Nee, natuurlijk niet. Het enige wat zo’n team mij tot nu toe heeft opgeleverd, is elke week een urenlange teamvergadering, sterk top-down gestuurd door de teamleider, terwijl mijn collega’s en ik alleen maar kunnen denken aan de nuttige dingen die we anders hadden kunnen doen, wanneer we niet verplicht waren geweest dit geneuzel bij te wonen.
Deze bijeenkomsten staan volgens mij haaks op het ’teamideaal’, want als het hele team ze zinloos vindt, kun je in goed overleg besluiten om ze af te schaffen (lijkt mij). Maar dan is het team even niet ‘heilig’, want dat mag niet.
Verder blijft er door die teamvergaderingen erg weinig tijd over voor sectie-overleg, dat volgens mij toch ook nodig is (nodiger. lijkt me).
Nog een voorstel is dat leraren op school zijn als de leerlingen er zijn. Ook hier zie ik het voordeel niet van. Als leerlingen uit de bovenbouw H/V op school zijn, hebben ze meestal les. Als ze het laatste uur geen les hebben, gaan ze naar huis om daar te werken. Waarom moet ik dan blijven tot de laatste leerling weg is?
Kortom: ik wil graag wat reacties op het ‘werken in teams’. Zijn er positieve ervaringen mee? Hebben jullie nog spijkerharde argumenten in de aanbieding die deze manier van werken onderuit halen? Of is dit onderwerp al eens besproken? In dat geval wil iemand mij misschien verwijzen naar een eerdere discussie?
organisatie volgt de onderwijsvisie
Teams zijn in jouw school kennelijk belangrijker dan secties. Het vak is daarmee bijzaak geworden en de school een pedagogische instelling in plaats van een onderwijs instelling. Kennelijk is dat de keuze van het management. Een keuze die haaks staat op goed onderwijs in overeenstemming met de BON normen.
Loslaten van vaksecties is ook loslaten van de longitidinale leerlijn.loslaten van vak leerlijnen. Loslaten van vooruitgang en leren. Het gaat kennelijk alleen om het nu en het welbevinden van het kind nu.
Herkenbaar
Het lijkt wel of we op dezelfde school zitten… Ook een havo-vwo school.
Alleen die 25% opslag herken ik niet, net als het op school blijven tot de laatste leerling weg is.
Wij zijn dit jaar met teams begonnen. Een (externe) evaluatie heeft er geen spaan van heel gelaten.
Er komt nu een clubje dat op korte termijn moet bedenken hoe het wel moet.
Volgens mij moet je terug naar de vraag: levert het werken in teams iets op voor het onderwijs, en weegt de investering in tijd en energie op tegen de winst voor de onderwijs.
Iedereen in een team duwen is sowieso niet efficiënt. Vergaderen met 10 of meer mensen levert weinig op, iedereen zit te balen en zit zijn/haar tijd uit.
Als je specifieke problemen/onderwerpen/ideeën in school wilt aanpakken moet je dat met een beperkte groep gemotiveerde mensen doen, in een beperkte tijd. Dan is het effectief.
Een team moet een middel zijn, geen doel op zich.
Zoals je al schreef, het sectieoverleg komt enorm onder druk te staan. Dat is bij ons ook het geval. Terwijl het daar (vaak) juist wel over de inhoud en de kwaliteit van het onderwijs gaat.
Maar ook andere, kleine groepjes die op eigen initiatief met hun onderwijs bezig waren zijn met die teams op dood spoor gedwarsboomd.
Daarnaast beperkt het werken in teams de contacten buiten het team, terwijl juist ook de kruisbestuiving verhelderend kan zijn. Ook mensen van buiten een bepaald vaststaand team kunnen een zinvolle bijdrage leveren, maar dan moeten zij wel de kans krijgen.
Sommige teams bij ons waren vooral bezig met te bedenken waar het team het over zou moeten hebben, en met kibbelen over de vraag waarom ze daar eigenlijk zaten. (Dat was overigens niet mijn team, want dan was ik allang weggelopen.)
Geheel met jullie eens teams
Geheel met jullie eens teams dienen allen de bezoldiging van de teamleider. Het MT is dan ook de enige fan van het team op mijn school.
Teams
Is een organisatorische eenheid gecreerd ter controle van het individu. De altijd wantrouwende manager ziet de tijd die nodig is voor voorbereiden en nakijken als “betaalde vrije tijd”. Het team moet deze betaalde vrije tijd helpen voorkomen. Dank zij het taakbeleid en de invoering van een team kunnen verschillende taken opgelegd worden aan het team, of het nu om zorg of begeleiding van de leerling gaat of om het schoonmaken van lokalen, of zelfs om het nakijken van proefwerken of voorbereiden van lessen, alles moet dan geaccordeerd worden door het team, immers de beschikbare tijd moet verdeeld worden onder de leden van het team. Hierdoor controleert het team het individuele teamlid. ( kan je nog volgen). Voordeel voor het management, op termijn vervalt het individuele taakbelasting ten faveure van de teambelasting, winst op voorbereiding en nakijkwerk waardoor het aantal uren “betaalde vrije tijd” vervalt. Kassa!! Jaja een prachtige truc om het onderste uit de kan te halen. Oplossingen. Herstel van de individuele verantwoordelijkheid voor de lesgevende taak. ( kan afgesproken worden in het team) Herstel van invulling niet-plaatsgebonden taken zoals voorbereiden en nakijken. Als dat niet lukt, gewoon, baantje van 8 tot 4, alle werk dat anders thuis wordt gedaan blijft liggen of wordt gedaan door iemand anders van het team.
Verborgen agenda bij teamindeling
Waarom willen ze die tiems?
Reden één is het breken van de macht die bij de vakdocenten (de secties) ligt. Verdeel en heers.
Reden twee is dat de leiding wil veranderen omwille van de verandering zelf. Dat rechtvaardigt hun bestaan. Wie anders dan die doortastende schoolleiding zou er anders voor kunnen zorgen dat ‘de veranderingsslag gemaakt wordt’? Ze zitten altijd goed. Werkt het? Geweldig, veer in hun eigen achterste. Werkt het niet? Geweldig, dan moet er over twee jaar een nieuwe ‘veranderingsslag’ gemaakt worden.
Je geeft hier uiting aan
Je geeft hier uiting aan mijn vermoeden, Bernard. Ik word zo moe van die managers die managen om het managen. Laat ons, leraren, toch ons werk doen en dwarsboom dat niet steeds! Ik ben nog steeds van mening dat de taak van het management op scholen is: de randvoorwaarden scheppen, zodat leraren hun werk ongestoord kunnen doen. Tegenwoordig werkt het precies de andere kant op. Wij functioneren nog o n d a n k s het management.
Wat ik trouwens ook vreemd vind: eigenlijk moeten de teams ‘zelfsturend’ worden, de consequentie lijkt me dan: geen management meer (afgezien van iets overkoepelends).
zelfsturend
Mijn studenten werden verplicht 10 weken zelfsturend te vullen. Ze moesten zelf bedenken wat ze wilde leren en hoe.
Ik heb ze daarom ingegeven dat 10 weken echt les van vakkundige docenten wellicht een zinvolle manier zou zijn om die 10 weken te vullen. Daar was men het volledig mee eens. Jammer alleen: die wens werd door het menesjmenttiem niet gehonoreerd, dat was nu net niet de bedoeling.
Hetzelfde geldt voor zelfsturende docententiems. Vrije keuze, zolang het maar zwart is.
Zelfsturend
Dat is helemaal “in”. De baas van de belastingdienst heeft er zelfs een prijs mee gewonnen, “een veer in haar …”. En je kunt dagelijks in de media zien hoe groot het succes is van die zelfsturende tiems.
Met de management-filosofie is niks mis; het ligt aan de tiems als het misgaat. Management is namelijk een “kunst” en dat betekent meestal dat de “kunde” ontbreekt.
een kunstje
dat ons geflikt wordt…zul je bedoelen!
Juist, Bernard,
Dit is precies mijn analyse.
Aanvullend: De – deskundige, vakbekwame – docent was altijd prima in staat om op eigen verantwoordelijkheid zijn vak vorm te geven. Bij ons op school probeert het meensjment teams erdoor te drukken met het argument dat docenten zo meer het onderwijs kunnen bepalen.
Wat ze bedoelen is: individuele docenten en secties hun laatste zelfstandige macht over hun werk en de kwaliteit ervan ontnemen en samenzetten met anderen om mennesjersproblemen op te lossen. Die mennesjers kunnen dan gaan mennesjen = beoordelen hoe die teams en mensen in die teams “functioneren”.
Bij ons op school is het verzet te groot geworden op H/V om individuele “dwarsliggers”zoals ik nog persoonlijk aan te pakken. Teams is de methode om een grote meerderheid van docenten ineens je wil op te leggen: snijd bestaande strcuturen door en gooi allen samen een de vijver. Via voeren of niet, een visje apart zetten of de “liefste”visjes eruit halen op de kant (= ze ook tot mennesjer te benoemen) heb je ons allemaal, spartelend in de vijver, prima onder controle.
Wat een oppervlakkig en lieftallig (samendoen) modeverschijnsel lijkt is de laatste stap om ons allemaal eronder te krijgen, zonder ons openlijk te hoeven afdanken. Het is een zachtere dood voor goed onderwijs, dan die vervelende docenten ontslaan. Dan ben je ze kwijt en heb je problemen. Met teams houd je ze en controleer je alles. Probleemloos.
Wat is mennesjer toch een gelukkig bestaan.
meerderheid
Uit je verhaal maak ik op dat in het voorstel er erg weinig tijd is voor voor- en nawerk van de lessen. Een enkeling kan ietsje meer krijgen aan voor- en nawerk.
Is daar dan 2/3 van het personeel voor? Nog steeds vereist volgens de CAO. De MR moet er op toezien dat de directie zich aan die bepaling houdt.
Kleine veranderingen in het taakbeleid hebben alleen de instemming nodig van (het personeelsgedeelte van) de MR. Grote wijzigingen hebben nog steeds de 2/3 meerderheid van het personeel nodig. Wat een grote wijziging is bepalen MR en directie gezamenlijk. Daar is natuurlijk wat gesteggel over mogelijk. Uit uitspraken van de geschillencommissie blijkt dat die 2/3 in elk geval nodig is als er en verschuiving is van de tijd voor de ene soort taak naar de andere soort taak. Als de directie tijd weg wil halen bij voor- en nawerk is dat een dergelijke verschuiving waar 2/3 van het personeel achter moet staan. Wie in dit geval het personeel is, is ook een onderwerp van disussie tussen MR en directie. In dit geval zal het om het onderwijzend personeel gaan, omdat het gaat om het voor- en nawerk van de lessen en dat betreft alleen het onderwijzend personeel.
Bedankt, wms, voor deze
Bedankt, wms, voor deze reactie. Ik ben me ervan bewust dat er tweederde meerderheid van het personeel moet zijn. Ik heb wel vermoedens gehoord dat dat met de nieuwe CAO die per 1 augustus van kracht wordt, misschien niet meer het geval is.