Vanwege mijn hernieuwd oplaaiende twijfels over mijn beroepskeuze wees mijn zus me op een paar lopende discussies op het forum van de website van het blad Viva.
De discussies zijn hier te vinden: forum.viva.nl/forum/list_topics/2
Ze geven een ontluisterend beeld. In de discussie “stoppen of doorgaan?” meldt de ene na de andere startende docent dat ze er zo snel mogelijk weer mee wil ophouden. In “lerarenopleiding HBO of WO?” wordt een dame die overweegt lerares te worden van alle kanten gewaarschuwd: “doe het niet!”. Tevens zijn de oordelen over de inhoud van de HBO-lerarenopleiding voor met name Nederlands vernietigend.
Dan zijn er nog de discussie “wat kan ik met mijn PABO-diploma?”, voor mensen die er genoeg van hebben als invaller aan het lijntje te worden gehouden met tijdelijke contracten, en momenteel bovenaan een topic van iemand die overweegt ‘Educatief Medewerker’ te worden, met als reden “wil geen juf meer zijn!”.
Alarmerend…natuurlijk wist ik dat veel startende docenten in een vroeg stadium het onderwijs weer verlaten. Maar toch drukten deze berichten me pas echt met de neus op de feiten. Ik dacht dat de berichtgeving in de media over de lerarenbeurs en de zogenaamd enorme salarisverhogingen, in combinatie met de kredietcrisis, voor nieuwe aanwas zou zorgen. En dat zal ongetwijfeld ook het geval zijn. Maar wat als die nieuwe aanwas maar hooguit twee, drie jaar blijft?
Ik word hoe langer hoe nieuwsgieriger hoe het de komende jaren zal gaan als een grote groep oudere docenten met pensioen gaat.
Doe het waarom niet?
Om welke redenen wordt het intreden in het onderwijs zo sterk afgeraden? Het is van groot belang dat juist die argumenten goed worden belicht.
de geijkte dingen
Combinatie werkdruk-salaris, voornamelijk. Daar kunnen wij weinig aan doen als Den Haag niet wil. Een veel genoemd punt waar we (met ‘we’ bedoel ik dan ‘het werkveld’) wel zelf wat aan zouden kunnen doen is de negatieve sfeer. Het geklaag in de personeelskamers.
Positieve sfeer
Vele jaren geleden werkte ik op een kantoor waar elke maandag de die week van vakantie teruggekeerde employees hun stomvervelende vakantiefoto’s aan iedereen lieten zien. Deze buitengewoon positieve sfeer (1½ uur onder werktijd was niets bijzonders) maakte mij doodongelukkig.
Ik denk dat het belangrijkste is dat men zich met minstens een paar collega’s verwant kan voelen en zoiets hangt van toevalligheden af. Als de VIVA-lezeressen worden afgeschrikt door hard werken voor een slecht salaris dan vind ik dat erg negatief gedacht van de dames, maar ik heb er alle begrip voor.
Het dwangbuis van paralleleitijd
“maar ik kan niet te veel van het programma afwijken want het moet parallel lopen voor alle klassen”. Toen ik als leerling op de middelbare school was werden er geen gelijke en noodzakelijkerwijs gelijktijdige proefwerken in parallelklassen gegeven. Ik kan me niet herinneren ooit op school de klacht gehoord te hebben datt sommige klassen zich daardoor benadeeld voelden. Wel was de ene leraar soms beter dan de andere. Het doel van de gelijk(tijdig)e proefwerken zal wel een eerlijkere beoordeling van de leerlingen zijn. Er kunnen echter veel factoren zijn waardoor van die eerlijkere beoordeling weinig terecht komt: Ongelijke lesuitval en beoordelingsverschillenbij de correctie bij voorbeeld. En wat is nu rechtvaardiger: alle leerlingen even streng beoordelen of de leerlingen van een klas met de beste docent of met wat minder lesuitval wat strenger? Ik betwijfel of het voordeel van parallele testen opweegt tegen de inperking van de vrijheid van de zelfbewuste bekwame docent die wij weer in de klas terug willen.
Seger Weehuizen
Maaiveld
Een mooi voorbeeld van het hurkgedrag van scholen voor ‘de klant’.
Ooit werd verschil tussen docenten gewoon geaccepteerd. Je kon een jaar pech hebben met een docent, maar dat werd gezien als een afspiegeling van de echte maatschappij waar je ook goede en slechte bazen tegenkwam. Dat moest je ook leren accepteren. Bovendien kon je het volgende jaar geluk hebben met een docent, en ‘gemiddeld’ kwam het bijna altijd goed.
Die verdraagzaamheid is tegenwoordig schaars. Elk ‘onrecht’ moet onmiddellijk aan de kaak worden gesteld en stante pede rechtgetrokken. Assertiviteit heet dat.
De klanten van de school hebben helaas onvoldoende in de gaten hoe vreselijk ze worden beetgenomen met zaken als ‘parallelproefwerken’ en parallelle lesprogramma’s.
De schijn bedriegt; onder de deken van schijneerlijkheid zit de rot; het gemiddelde zakt als niemand zijn best doet om erbovenuit te komen.
Mag het ook eens onsje meer…?
Een bekend verhaal, gelijke leerstof, gelijke proefwerken, gelijke…., alles gelijk!
Totdat ik vroeg of je ook beter mocht lesgeven, en of je daarvoor extra dingen mocht doen, meer oefeningen, meer dit en meer dat, en dus ook meer overhoringen enz.
Grote verwarring in de vergadering.
Met als gevolg dat op papier alles overal hetzelfde is (voor de inspectie, ja), maar dat ze mij in mijn klaslokaal geen strobreed in de weg leggen.
Geniaal Hals
Ik zie het voor me op de vergadering: ‘mag ik ook beter lesgeven?’
en weer een
Weer een nieuw topic op het bovengenoemde forum, deze keer met de titel: “het onderwijs uit!”. Met uitroepteken. Lezen Plasterk en Bos dat soort dingen nou niet?
In reactie op de klachten over de ‘eenheidsworst’, parallel lopen etc: ik herinner me dat de school waar ik leerling was een verhaaltje in de schoolgids had staan over verschillen (qua ‘regels in de klas’, qua stijl van lesgeven, qua soort toetsen, qua lesprogramma) tussen docenten, met als laatste zin: “leerlingen moeten leren met deze verschillen om te gaan”.