Met veel genoegen de stukjes over competenties & prestaties in het MBO (en +) gelezen. Gelukkig ben ik niet de enige met grote twijfels!
Vroeger had ik nog wel eens het idee dat ik graag wilde lesgeven op de MTS (werktuigbouwkunde). Momenteel ben ik nog met een studie bezig om daarvoor de bevoegdheid te verkrijgen. Echter, met de door Fontys, aangereikte onderwijskundige vakken, en dan speciaal de onderwijsvernieuwingen, heb ik al een aantal keren gedacht: “ZO wil ik niet lesgeven, dus ik blijf wel op het VMBO lesgeven, hoewel ook daar de technische vakken uitgekleed worden.” (Welke scholengemeenschap met VMBO biedt nog evenveel technische vakken aan als het ‘vroegere’ LBO?)
Nu merk ik echter, dat ook op mijn school en op meer plaatsen in Friesland het competentiemonster, of het tegenwoordig populairdere woord prestatie zal worden ingevoerd. Als de 4e klassers zijn uitgezwaaid, mogen we met onze 4 VMBO-vakrichtingen in de 3e klas gezamenlijk een prestatie gaan doen. Dit wordt namelijk ook onze toekomst? Help!
De teamleiding is na enkele bezoeken aan MBO(!) scholen superenthousiast geraakt. Ook enkele, veelal jongere, AVO-docenten zijn overtuigd, maar een grote groep ziet het met lede ogen aan.
Hoe denken de forumlezers over de invoering van deze onderwijsvernieuwingen in het VMBO.
Het teamleider-argument is dat de leerlingen dan beter worden voorbereid op het MBO, maar moeten VMBO-leerlingen eerst niet iets meer kennis (en vaardigheden) opdoen? En een (kleinere) groep vooral sociale vaardigheden? Vooral deze laatste groep zien we na hun diplomering en aansluitende vervolgstudie MBO, meestal binnen 3 maanden als drop-out rond ons schoolplein hangen.
Oh ja, de teamslogan is: “. . . als de kinderen maar een leuke tijd op onze school hebben . . .”
Reacties zijn gesloten.
Het Nieuwe Leren op het vmbo
Beste Anonymous,
Op mijn school wordt sinds anderhalf jaar met perioden van twee weken per periode door leerlingen projectmatig gewerkt in het kader van Het Nieuwe Leren.
Ik heb in opdracht van de schoolleiding een onderzoek gedaan naar o.a. de werkhouding en de motivatie van leerlingen van het 3e jaar (233 leerlingen)tijdens de projectweken. Uit dit onderzoek is o.a. naar voren gekomen dat een groot deel van de leerlingen zelfstandig werken weliswaar niet als moeilijk ervaart, maar wel als een gelegenheid om werk van anderen over te schrijven of om niet veel te doen. Dit geldt met name de kaderleerlingen. ook bleek dat leerlingen maar moeilijk een relatie kunnen leggen tussen zelfstandig werken en het beter kunnen begrijpen van de lesstof en er voorts niet in geloven of er aan twijfelen dat op deze manier meer wordt geleerd dan in de reguliere lessen.
Dit is maar een greep uit de vele bevindingen die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen.
Natuurlijk is zo’n onderzoek maar een momentopname, maar het zegt wel iets over onze verwachtingen van deze leerlingen wanneer ze straks op het mbo projectmatig bezig zullen zijn.
Groetend, Ton Jager, docent maatschappijleer vmbo
Het nieuwe leren op het VMBO
Dag Ton Jager,
Met interesse heb ik gelezen dat je een onderzoek onder VMBO leerlingen hebt gedaan mbt Het nieuwe Leren.
Ik schrijf dit bericht even namens mijn moeder, aangezien ik veel makkelijker en sneller zaken kan vinden op internet dan zij. Maar zij is degene die op zoek is naar
meer informatie over de werkhouding en motivatie van VMBO leerlingen mbt dit onderwerp en wat ik u wil vragen is of zij het resultaat van uw onderzoek zou mogen lezen.
inzien. Zij is namelijk bezig met het schrijven van een paper voor de studie die zij heeft opgepakt naast haar baan als docent Engels aan het VMBO op de CSW in
Vlissingen. Ik hoop van u te horen. Met vriendelijke groet, Sacha Ruijter
Onderzoek HNL vmbo
Beste Sacha,
Leuk dat je op mijn onderzoek reageert. Ik moet je helaas teleurstellen. Mijn directie staat niet toe dat de resultaten van het onderzoek naar buiten komen. Ik ben daar een beetje boos over, maar ik kan niet anders dan gevolg geven aan dit verbod. Het is namelijk de schoolleiding zelf die mij de opdracht tot onderzoek heeft gegeven, dus….
Groetend, Ton Jager
HNL
Even een korte reactie voor Ton Jager: dank je voor je reactie op mijn verzoek tot inzage in het onderzoek. Jammer dat ik/mijn moeder het niet mag in zien, maar ook voorstelbaar. Mvg, Sacha
Ken ik
Misschien is de door jou onderzochte school het Vader Rijn college in Utrecht.
Wij krijgen leerlingen helemaal vanuit Utrecht bij ons op school (MBO) omdat ze NOOIT MEER op deze manier willen leren. Ze moeten er een flink eind voor reizen, maar ze hebben het ervoor over. Ze zijn echt gelukkig en hebben nu het gevoel dat ze eindelijk eens wat leren.
Helaas: ook bij ons is dit waarschijnlijk het laatste jaar. De tanker wijzigt nog steeds geen koers. Volgend schooljaar moeten we ook op CompetentieLeren over.
Er zijn best goede ervaringen
Beste Ton en alle andere lezers,
In 2002 nam ik op Veurs III (nu STIP) (een lokatie met vmbo 3 en 4 KGT) nam ik een examenklas nam. Op dat moment startten ze daar met STIPpen (Samenwerken aan Thema’s voor Individuele Prestaties) Geen klassen meer, geen boeken meer, geen lesuren meer, geen leraren en mentoren, maar leermeesters en werkmeesters. Ik heb dat toen erg sceptisch bekeken. Er zijn veel problemen geweest. Het is niet mijn manier van ‘lesgeven’ maar het is een manier die voor een bepaalde groep K en G leerlingen werkt. Het is nu een afzonderlijke school binnen onze organisatie met jaar 1 tot 4. Ze werken met leer- en ontwikkellijnen en aan het einde van jaar 3 moet de leerling aangeven of hij/zij denkt naar de examen groep te kunnen, dit moet (net als alle andere zaken die ze doen of laten) gefundeerd gemotiveerd worden. Rond kerst in de vierde kiezen ze dan de vakken voor het examen, maar vaak zijn de kids al ruim voor die tijd aan het oefenen op examens en gericht zich aan het bijspijkeren in bepaalde onderdelen. De leer- en ontwikkellijnen worden gebruikt samen met de portfolio, welke de prestaties bevat, om SE-cijfers te genereren. Hoe dat gaat heb ik geen zicht op en durf dus niets over een nivo te zeggen. En dan doen ze gewoon met het CE mee. Vorig jaar was 100% geslaagd op K-nivo ten op zichte van 90% van de laatste reguliere lichting.
Vorig jaar heb ik een nichtje van mij daar zelf aangebracht omdat ik, haar kennende, vind dat zij daar het beste op haar plaats zou zijn. Tot nu toe blijkt dat zo te zijn.
Voor de duidelijkheid, IK zou er nooit kunnen functioneren, maar degenen die zijn gebleven kunnen dat wel.
Er is hoop, maar het vraagt veel inspanning, training en overleg van de begeleiders.
Niet voor iedereen dus
Net als McNeacol zal het ook voor veel leerlingen een schrikbeeld zijn om op zo’n school te zitten. Gelukkig zijn er kennelijk ook docenten en leerlingen die er gelukkig mee zijn. Mijn grootste probleem is dat dit zelfstandige leren:
– van bovenaf opgelegd wordt
– geen keuzevrijheid voor leerlingen of docenten geeft
– geen bewezen effectiviteit of tevredenheid geeft (als er al onderzoek is gedaan wordt het geheim gehouden. Erg verdacht)
– het concept meteen een TOTALE verandering moet opleveren, in plaats van een geleidelijke en gedeeltelijke verandering.
Vrije keuze
Hoi Hinke,
Even ter aanvulling, de leerlingen kiezen zelf, de overgang is ook parallel gegaan. Regulier werd netjes afgebouwd, eerst ZW en daarna pas de drie andere sectoren. Het heeft een tijdspad van 4 jaar gekregen, planning was drie, maar de MR, waar ik toen ook deel van uitmaakte hield een versnelde overgang tegen, omdat een aantal zaken nog niet goed waren onderzocht. Dit heeft overigens wel veel kwaad bloed gezet bij de gangmakers. Één heeft mij zelfs een tijd lang onheus bejegend omdat ik de aanzet tot de vertraging had gegeven.
Nu werken er alleen docenten die het ook willen, de laatste ‘reguliere’ docenten zijn in juni weggegaan, ze hebben allemaal een goede vervangende baan gevonden, waarbij wel allerlei medewerking is verleend.. Als het nodig is heb ik me bereid verklaard om voor Natuur en scheikunde workshops te geven. Uiteraard volgt uit mijn verhaal de conclusie dat ook de leerlingen een eigen keuze in deze hebben gehad.
Het kan wel, maar niet zoals vele scholen doen, zoals je terecht zegt van bovenaf opleggen. Geleidelijk, een docent is niet verplicht om te blijven, maar lees vooral het sociaal statuut en het MR-reglement in deze, daar zitten vaak meer handvatten in dan men zich realiseert.
Vrije keuze?
Hoezo vrije keuze? Wanneer je het nieuwe leren niet bevalt dan kun je met alle medewerking vertrekken!
Vrije keuze zou er zijn wanneer je ook op de vertrouwde manier verder zou kunnen gaan.
Laten we ons begrippenkader helder houden.
Ja vrije Keus.
Allereerst het gehele traject heeft 4 jaar geduurd, dus het sociaal plan van de scholen groep trad in werking. Hierdoor konden mensen op ander lokaties of scholen van Spinoza geplaatst gaan worden (uiteraard op vrijwillige basis). Het verloop is toch wel groot wanneer je dat over die periode bekijkt. Uiteraard zijn eerst de onbevoegden met een “permanent” tijdelijke aanstelling vertrokken, omdat hun contract niet verlengd werd. Dat is het risico als je met een studie begint en na 8 jaar nog geen bevoegdheid hebt. De rest, welke niet wilden blijven (zoals ik) is tevreden naar andere betrekkingen/dan wel lokaties vertrokken.
Dus inderdaad vrije keuze, in 2001 heeft de docenten vergadering namelijk bij zeer ruime meerderheid van stemmen het besluit genomen, dit in tegenstelling tot vele andere scholen die STIP zijn gevolgd, nadat ze daar eens een kijkje hebben genomen.
Leerlingen ook een vrije keus?
En welke ‘vrije keus’ hebben de leerlingen nu nog?
ook zij ja
Ook de leelringen hebben een vrije keus. De T leerlingen kunnen bij op onze lokatie (van de zelfde school) om de hoek terecht en voor de K en G leerlingen zijn er 2 lokaties. Één in een nieuwbouwwijk en de andere op 15 minuten fietsen. Alle vier de gebouwen zijn dus van één en de zelfde school. het HNL-gebouw krijgt zelfs zamen met een HNL-MBO een nieuw gebouw waar deze manier van leren volledig doorgetrokken wordt. Er is dus niets tegen HNL, omdat het past bij een bepaald type leerling welke vroeger gewoon LTS of LHNO A zou gaan doen. Het heeft net zoals het Dalton/Montessori/Jenaplan en vrije school onderwijs bestaansrecht naast het reguliere onderwijs. Maar waar ik wel fel tegen ben is dat het als alles zaligmakend wordt gepropageerd, ook door de starters van onze school en ook de leiding die het van bovenaf op gaat leggen. Dan is het gedoemd te mislukken.
Reëel
Ik moet toegeven: dat klinkt echt reëel. Zolang er een echt vrije keus is én zolang ook HNL goed doordacht is (er moet dus royaal in geïnvesteerd zijn) zou dit best iets moois kunnen opleveren.
Het ligt er allemaal aan wat je onder HNL verstaat
Als je bij HNL zegt dat alle kennis moet komen vanuit de eigen door producten geconstrueerde activiteiten, dan denk ik dat het werkelijk overal onzin is. Er bestaat objectieve kennis, en in bijna alle gevallen is het leren van die kennis gemakkelijker als er iemand in de nabijheid is die die kennis zelf ruim bezit en je helpt met het eigen maken ervan.
Dat het voor bijvoorbeeld MBO leerlingen goed en inspirerend kan izjn om zelf een auto van de sloop te halen en m op te knappen staat buiten kijf. Maar in dat proces zal een ervaren docent autotechniek een stimulrende en kennis overdragende rol moeten hebben. Bijvoorbeeld: Kijk je ben t nu bij deze auto bezig om de nokkenas te vervangen, maar kijk eens bij dit type motorblok en dat type motorblok, daar is gekozen voor constructie X bij de nokkenas. Wat denk je dat het voordeel/nadeel is van de verschillende constructies? Waarom denk je zit die benzinepomp dáár en niet hier?. Allemaal vragen en opmerkingen die noodzakelijk vanuit de docent gesteld worden en die het leerproces verdiepen. Bij het “echte” HNL wordt dat niet gedaan. En in deze vorm, noem ik het bewoon begeleid praktijk onderwijs.
Overigens geldt dezelfde redenering voor (bijna) wetenschappelijk onderzoek op HBO+. Als je in die meer theoretische setting HNL invoert (en dat gebeurt helaas), dan mis je ook daar de specifieke inhoudeljke begeleiding.
Elke vorm van leren vereist dat de leerling de kennis zelf verwerkt, herkauwt, er een nachtje over slaapt en opnieuw doordenkt. Maar elke vorm van onderwijs vereist ook dat er iemand in de directe nabijheid is die de betreffende kennis al ruim bezit en menselijk en didactisch vaardig genoeg is als werkelijke docent (niet als begeleider) te functioneren.
Kortom: HNL is werkelijk echt eerlijk altijd onzin. Zodra het geen onzin is, is het een variant van wat ik het klassieke leren zou willen noemen. Juist klassiek leren is niet enkel reproduceren van kennis, maar kennisnemen van en herkauwen.
Kom eens kijken
D-Day,
kom eens kijken op STIP, ik geef je als buitenstaander een rondleiding, anders krijg je wellicht een vertekend beeld. Dan kun je met ll-en, werkmeesters, leermeesters en oop-ers praten.
HNL opnieuw?
Gaan we de discussie over wel of niet HNL opnieuw voeren? Is BON niet opgericht juist om tegenstand te bieden op basis van een uitgekristalliseerde visie op HNL? Ik ben niet van plan om oeverloos over HNL door te praten. Ik kies niet voor HNL en juist daarom ben ik lid geworden van BON, een club met een duidelijke stellingname: onder geen beding HNL.
Heb ik het mis? Waarschuw mij dan even.
HNL opnieuw!
Als je een uitgekristalliseerde visie hebt dan moet je die ook uitdragen Ton (anders is deze visie vrij nutteloos). Jij hoeft deze taak niet op je te nemen als je dat niet wilt, maar iemand moet het doen.
Op deze site zullen we dus regelmatig over HNL schrijven.
HNL opnieuw! Pardon?
Mark79, wil je s.v.p. het Manifest Beter Onderwijs Nederland nog eens doorbladeren? Daar staat toch een vrij uitgekristalliseerde visie over de inrichting van ons onderwijs. En die bedoel ik.
En als je dan toch verder wilt met een discussie rond HNL, probeer dan eens – samen met anderen –
een verband te leggen tussen ‘maatschappelijke ontwikkelingen’ en de enorme veranderingen die het nieuwe leren binnen het onderwijs rechtvaardigen.
Per slot van rekening is HNL gelanceerd juist vanwege de veranderingen binnen de samenleving,
maar is dit nooit goed uit de doeken gedaan.
Begrijp me niet verkeerd
Ik ben bang dat jij me verkeerd begrijpt Ton. Ik bedoel dat we het hier op de site vaak over HNL zullen hebben precies om de zwakke (en zelfs riducule) punten erin bloot te leggen. Als je iets wilt bestrijden, dan zul je het erover moeten hebben.
Het nieuwe leren
Bij mij op school, een VMBO school, wordt sinds anderhalf jaar volledig in het nieuwe leren gewerkt. De organisatie is hier helemaal op aangepast. Doordat de oude structuren zonder enige overgang zijn opgegeven, is een vacuüm ontstaan, waardoor de schoolorganisatie op alle fronten te kort schiet. Ad hoc reparatiepogingen hebben geleid tot een volkomen onwerkbare school, zowel voor de leerlingen als voor de docenten. Leerlingen, velen met een LWOO-indicatie, worden blootgesteld aan trainingen van anderhalf uur. Veel te lang voor de gemiddelde VMBO-leerling. Dat er een groot ziekteverzuim onder de docenten en de leerlingen is, dat is dus heel begrijpelijk. De leerlingen ‘zwemmen’ in de school. Ze weten niet meer welke normen en waarden binnen een normale school dienen te gelden, ze weten niet meer wat ze moeten leren, etc. En het management maar beweren dat de school ‘het zo goed doet’. Intussen wordt er wel een dure organisatiedeskundige aangetrokken om orde op zaken te stellen.
Kortom, jouw ervaringen met het APS en het nieuwe leren zijn niet geheel onbekend.
Sterkte ermee, heb je wel nodig.
Mark
VMBO
Ik ben geen deskundige, verre van dat, dus ik geef mijn ideeën voor wat ze waard zijn. Maar laatst las ik een artikel in de krant over het Albeda-college in Rotterdam. Daar kregen de leerlingen van het VMBO praktijkonderwijs in bedrijven. Daarbij waren ze ook onderworpen aan de discipline die normaal in bedrijven heerst. Regelmatig kregen ze theorie-onderwijs, maar dat werd aan de hand van de praktijk gegeven en vond eveneens plaats in een van de ruimten van het bedrijf.
Die aanpak sprak me erg aan. Het leek me een goede manier om de leerlingen de zin van het onderwijs aan den lijve te laten voelen en ook om de gevreesde school-uitval te minimaliseren.
Ik denk dat dit niet rechtstreeks een antwoord is op “competenties”, maar misschien biedt wat het Albeda-college doet (en wat misschien wel meer scholen doen) een goed model voor de manier waarop het VMBO-onderwijs opgezet moet worden.
bedrijf en school
Zo heb je de school helemaal niet meer nodig. Ideaal toch (niet cynisch). Zoiets heet dan bedrijfsschool. Niets mis mee. Maar 90% van de bedrijven heeft geen tijd om mensen op te leiden. Ze zien het overigens niet als hun taak.