Al vele malen hebben we op dit forum gezamenlijk de visies van erudiete geesten als de Stevens (bepaalde onderwijskundigen) of de Slagters (bepaalde bestuurders) aan de kaak gesteld.
Die weten te verhalen dat ze neefjes (nichtjes?), zoontjes (dochtertjes) of andere kinderen bezig hebben gezien en vervolgens steil achterover zijn geslagen toen ze zagen hoe virtuoos de nieuwe generatie moderne apparaten bedient. Die waarneming doet hen nog steviger geloven in de geavanceerde modernste constructivistische ideeën. Bovendien is hen in één klap duidelijk geworden dat voor ons leraren maar een rol overblijft, die van coach.
Om die andere vorm van werken te beschrijven worden metaforen uit de kast gehaald die aan de computer ontleend zijn. Vervolgens denken ze dat de metafoor de werkelijkheid is.
In de drogredenen is de multitasking al onderuit gehaald.
Maar er is meer over te zeggen.
Al zeer veel jaren zit ik op school in de commissie die “kloosterdagen” organiseert. Twee docenten, een man en een vrouw, trekken zich met zo’n tien leerlingen vrijdag tot en met zondag terug in de stilte van een klooster. Ik zit in de vaste staf en doe veel van die lange weekends. De bijeenkomsten zijn zeer populair, niet iedereen kan mee. Dit jaar bijvoorbeeld is dat voor een kwart van de 5-vwo-leerlingen (40 van de 155) weggelegd. Daarnaast zijn er steeds meer groepen die een tweede keer willen. Dat nog erbij vergt veel van ons, dus dat beperken we. Bovendien gaan we dan ongesubsideerd van vrijdagavond tot zondag weg. Maar dat weerhoudt de groepen niet. Een jaar later, in het jaarboek dat voor het eindexamen wordt gemaakt, keert steeds terug dat de kloosterdagen een van de hoogtepunten op school waren.
De meeste leerlingen zijn niet gelovig. Dat is geen motief om mee te doen.
Wat trekt ze dan?
Stilte en rust, en diepgaande gesprekken. Mobieltjes zijn het hele weekend stil. Radio en tv staan geen seconde aan.
Ze komen eindelijk bij van het gejaag, het lawaai, de oordopjes in hun oren, de beelden, het shoppen, en ze concentreren zich op wat ze eigenlijk veel belangrijker vinden: de problemen waar ze mee zitten en de zoektocht naar waarden waar het werkelijk om gaat.
Zo heb ik honderden jongeren aan me voorbij zien trekken. Niet alleen weet ik daardoor beter wat hen beweegt en waar ze mee bezig zijn, het levert ook een ander inzicht op.
In plaats van aan te sluiten bij de onrustige ongeconcentreerde wijze waarop jongeren huiswerk maken of met informatie bezig zijn, moeten we ze rust leren. Leer je concentreren. Doe dingen, zelfs de meest nederige werkjes, met alle aandacht (een van de regels van Benedictus).
En we moeten niet aansluiten bij de onderwijskundologen die juist op die verkeerde manier van werken willen aansluiten en er zo nog een schepje bovenop doen.
Een geestelijke verademing
Is deze reaktie! Tot rust komen; zelf nadenken; nieuwe energie losmaken: een retraite.
Weten die -logen trouwens wel dat multitasking versnippering inhoudt en dat de wetenschappelijke bedrijfsvoering al meer dan honderd jaar geleden heeft ontdekt dat zoiets in de fabriek niet goed werkt?
Niemand kan meerdere dingen tegelijk doen; je kunt wel van hot naar her switchen maar dan moet je vaker een klus voortijdig beëindigen en een andere klus herstarten. De wisseltijden zorgen ervoor dat je uiteindelijk slechter af bent.
Zo ontzettend helemaal mee eens,
dat ik het wel wil herhalen:
Zo ontzettend helemaal mee eens!
Goed zo,
….Philippens!
Studeren …
… is gewoon, met je boekje en je schriftje en een pen op je kamertje, zonder achtergrondruis, je verdiepen in de materie.
Ik “werk” met pc, muziek, msn, icq, elo èn dit forum erbij.
Ik studeer … zonder dat al.
Het probleem voor veel van mijn leerlingen is dat zij zelf die knop niet om kunnen zetten.
Wat een uitstekend
idee; ik ben zelf ook wel toe aan zo’n adempauze ..
Wat mooi!
Hoe gaat zo’n kloosterweekend. Is er een soort programma of varen jullie helemaal op de stilte en wat daar spontaan uit opborrelt?
Programma
Nee, er is wel degelijk een vaste structuur, waarin we wel onderdelen kunnen wisselen of verschuiven.
De precieze inhoud blijft geheim, omdat het belangrijk is dat de leerlingen onbevangen mee doen.
Maar een vast gegeven zijn de meditaties. Die zijn vooral ontspannend. En die staan onder leiding van de helft van ons team dat zich daarin getraind heeft. Ook bijwonen van bepaalde diensten hoort daarbij (niet alleen nieuw voor moslimmeisjes). Andere elementen zijn activiteiten waarin leerlingen soms beginnen met individueel in een tekening hun ideeën en emoties in beeld te brengen, waarbij die later aan de groep worden verteld. De leerlingen wordt van te voren gezegd dat ze geen verplichting hebben om antwoorden te geven. Bovendien geldt de afspraak dat niets naar buiten komt. Maar er zijn ook groepsopdrachten. Dan zijn er gezamenlijke kaartspelen waarmee men, na een tijdje als iedereen elkaar kent, kenmerken kan toeschuiven. Identiteit is het beeld dat men van zichzelf heeft en de buitenwereld van iemand heeft. Die komt in beeld.
Er komt veel los. Dat varieert van pesten, door leerlingen en docenten, tot aan de andere kant zelfverminking, eetstoornissen, suïcide-pogingen. Al die jaren heeft buitengewone sfeer er voor gezorgd dat het alleen maar heilzaam heeft gewerkt.
stilte en rust…
… na een schooljaar lang vol activerende didactiek, nog actievere leerlingen,
en heel veel activerende websites, kan je daar erg naar verlangen…