Gratis onderwijs

Op naar gratis onderwijs.

Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om in te zien dat de stelling “iets dat gratis is, vertegenwoordigt geen waarde” klopt. Toch is dit een richting die het Nederlandse onderwijsbeleid is ingeslagen.

Als ik me goed herinner is er aan het begin van dit jaar is één miljard Euro toegezegd ten behoeve van het onderwijs: de verbetering van de leraren-salarissen.
Daar wordt al jaren over gesproken.
Gelukkig zeggen deskundigen -economen; waarom heeft deze beroepsgroep nog steeds credits?- dat de arbeidssatisfactie van groter belang is dat het ontvangen salaris. De salarisverhogingen voor leraren moeten dus nog steeds komen.
Tevens wordt er door het kabinet werk gemaakt van de “gratis” schoolboeken.

Er spelen een aantal zaken in het onderwijs:
– onderwijsvernieuwing,
– de grootte van de klassen,
– de populatie van de leerlingen,
– de belasting van het (onderwijzend) personeel,
– de salarissen van dat personeel,
– de lengte van hun vakanties,
– …….

In dit land wordt over niet al te lange tijd les gegeven op de middelbare scholen door slecht betaalde docenten die uit gratis lesboeken lesgeven.
De status van het onderwijs stort hiermee totaal in elkaar.
Docenten vormen een groep die niet serieus te nemen is. Dat zal zich nog verder wreken in de grote klassen. Orde houden is tenslotte makkelijker door iemand die enige status heeft ……
Die slecht betaalde docenten doen hun best om zich verder te scholen en te bekwamen. Bijvoorbeeld door een 1ste graads bevoegdheid te behalen.
Dit kost ongeveer één dag in de week.
Je kunt dan dus maar 4 dagen in plaats van 5 dagen per week werken: 0,8 fte.
Dit kost dus 20 % van je salaris.
De loonschalen zijn gewoon op het internet te vinden:
Studeren kost een docent in de loonschaal Lb (2de grader) ongeveer tussen de
€ 5200,= en € 8100,= bruto per jaar …..

Gelukkig is daar een “aanvullende” lerarenbeurs om deze inkomstenderving te compenseren; Indien een student 30 van de 30 studiepunten per jaar behaalt, geeft dit een recht op een tegemoetkoming van zo’n € 1550,= (college- en boekengeld, reiskosten).

Daarnaast wordt er erg veel in de kranten geschreven over het onderwijs.
Het laatste onderwerp is de 1040 urennorm die omgezet gaat worden in een 1000 urennorm. Wel tegen inlevering van enige vakantiedagen …… Die worden dan besteed aan bijscholing, vergaderingen en lesvoorbereidingen.

De klassen behouden de maximale grootte, zo’n 30 à 32 leerlingen.
Deze leerlingen krijgen bijvoorbeeld zo’n 2 tot 3 uur natuurkunde per week, vanaf de tweede klas.
U mag zelf uitrekenen hoeveel aandacht elke individuele leerling per les of per week krijgt. Vergeet niet dat er ook enige tijd over moet blijven om de stof of het huiswerk te bespreken.
Er moet tevens rekening gehouden worden met steeds meer leerlingen die iets van ADHD, allergieën, discalculie, dyslexie, faalangst, PDD-NOS hebben.
Allemaal goede mensen natuurlijk, maar ze vereisen wel allemaal een eigen aanpak.
En daar is tijd voor nodig.

Voor degenen die nog nooit voor de klas hebben gestaan:
Een les op duurt 50 minuten. In die 50 minuten moet de docent(e) volledig geconcentreerd voor (in) de klas staan. Daarna komt de volgende groep.
Zes tot zeven lesuren achter elkaar geven, is dus zeer vermoeiend.
Er zijn waarschijnlijk maar weinig beroepen waar je niet even tussendoor een praatje met een collega maakt, een kopje koffie haalt of even een andere afleiding hebt. Om je daarna weer goed op je werk te storten.
Het onderwijs vereist een continue concentratie. Dat maakt het werk zwaar en vermoeiend.
Temeer daar veel ouders een groot deel van de opvoeding bij de school neerleggen.
Merkwaardig. Zeker als je enorme hoeveelheden kritiek leest die wij over ons heen krijgen, zoals dat wij zelf slecht geschoold zouden zijn.
Oh ja, tijdens de pauzes zie je leerlingen hun troep op de grond gooien en zich naar elkaar misdragen. Daar moet je uiteraard iets van zeggen. Fijn zo’n pauze.

Ik begrijp door deze ontwikkelingen steeds minder wat ik in het onderwijs doe;
het lijkt leuk werk, maar de offers die van het personeel gevraagd worden, rijzen de pan uit.
En iedereen vindt het normaal. Ik ben geen jezuïet. Ik sta mijn salaris niet af aan een kloosterorde. Ik moet ook gewoon een huishouden draaiende houden.
Het wordt echter allemaal niet makkelijker en prettiger gemaakt.

En voor diegenen die het onderwijs in willen:
Ja, het is over het algemeen leuk werk, maar er zitten erg veel haken en ogen aan.

Op naar het gratis onderwijs: het wordt steeds waarde-lozer!

Jan Peter van Zijl
natuurkunde-leraar
Haarlem