Het voorgezet priveonderwijs groeit als kool. Steeds meer ouders blijken bereid een extra hypotheek op hun huis te nemen, de grootouders te laten bijspringen of meer uren te gaan werken om het dure priveonderwijs als Luzac of Stebo te betalen. Genoemd worden de zelfstandigheid die jongeren niet aan zouden kunnen in het VO, de massaliteit van de grote leerfabrieken die de VO scholen geworden zijn en de algemene onvrede over het onderwijs. Ook zouden privescholen meer discipline van jongeren eisen door ze op zaterdag terug te laten komen om achterstand in te halen.
Enkele jaren geleden bezocht ik in enkele weken zowel een open dag van het Luzac, een open dag van een andere priveschool, als een open dag van een prot-chr scholengemeenschap (klinkt onlogisch, maar met meerdere kinderen van verschillende leeftijden heb je soms een gevarieerde boodschappenlijst wat scholen betreft).
Een docent op de pc school veegde de vloer aan met de goede resultaten van het Luzac: “Die bereiken dat door te dreigen met verplicht terugkomen op zaterdag als het werk niet af is. Zo kan ik het ook”.
Mijn antwoord was dat het dan makkelijk zou zijn om die kunst af te kijken: “Waarom doen jullie iets soortgelijks dan niet? ”
Ik weet dat er wel degelijk publieke (dus geen private) scholen zijn die iets soortgelijks hanteren. Werk niet af: verplicht verlengde schooldag.
Geen inzet: afstromen naar lager niveau. Maar ook andersom: na VMBO-T Havo doen? Als je wilt en kunt zal het aan ons niet liggen.
Maar als schoolleiding moet je iets dergelijks natuurlijk wel willen.
De pc school die ik bezocht staat op internet in het lijstje “zeer zwakke scholen”.
Waren het niet de Luzacs en
Waren het niet de Luzacs en de vrije scholen waar over het algemeen de schoolexamencijfers opvallend veel hoger zijn dan de CSE-cijfers? Als dat “goed onderwijs in kleine groepen met veel discipline en individuele aandacht” werkelijk zo goed was zouden de CSE-cijfers ook wel wat hoger zijn medunkt. Ik krijg bij privescholen een sterk “diploma’s kopen”-gevoel.
De methode…
.. kan wel degelijk goed werken (zie mijn voorbeeld van een reguliere publieke school, waar tevens de cijfers voor CSE en SE niet veel verschillen). Maar of het nu juist die Luzacs en Vrije Scholen zijn waar die cijfers uit de pas lopen?
Ik ken hiervlakbij ook een openbare scholengemeenschap waar zowel instroming, doorstroming, als opstroming erg ruimhartig wordt toegepast (de school verliest elk jaar leerlingen en opstroming is een manier om het leerlingenverlies te beperken, blijven ze langer). Ook daar zijn de eindexamencijfers gemiddeld 5.5 (gemiddelde van SE en CSE, dan weet je genoeg). Toch mogen die leerlingen dan nog door van Havo naar VWO. Om in het hoger onderwijs pas echt goed op hun gezicht te gaan. Heel veel taalzwakke leerlingen, toch beginnen ze volgend jaar met Tweetalig onderwijs om meer leerlingen te trekken. Ik vrees een Niels Stensen scenario, het is een 100% zwarte school.
Zijn er van het Luzac OWINSP rappporten beschikbaar?
diplomas kopen
Classica schrijft: ‘Ik krijg bij privescholen een sterk “diploma’s kopen”-gevoel.’ Dat wordt inderdaad ondersteund door de Dronkers-cijfers.
Maar daar staat tegenover dat de Luzacs en andere VAVO-opleidingen met een heel speciale (lees: moeilijke) groep leerlingen werken. Als gevolg daarvan vindt iedereen het normaal dat ze onorthodoxe maatregelen nemen – lees: niet meegaan met het nieuwe leren.
Een docent die ik ken werkt op een VAVO met een ‘5+6 VWO in één jaar’-opleiding (voor afgevallen eindexamenklanten en ex-havo-ers). Zij vertelde dat ze het vak wiskunde heel anders geeft dan op een reguliere school. Vanwege de bijzondere situatie vindt iedereen, leerlingen, ouders, en schoolleiding, het normaal dat zij een eigen invulling geeft aan het vak, compleet met ongebruikelijke boeken, ‘strenge’ maatregelen (van het type niet-af-dan-zaterdag-komen, hoewel ik niet weet of die ertussen zit), eigen keuze van de stof, etcetera.
Willen we dat niet eigenlijk op elke school?
(Ik praat nog steeds geen ‘diplomas kopen’ goed, voor alle duidelijkheid – ik ben een groot voorstander van twee losse cijfers op de eindlijst!).
Dat was nu
.. precies wat ik bedoelde. Enerzijds valt het ongetijfeld het nodig aan te merken op privescholen, waarbij ik kanttekening maak dat Luzac en Stebo m.i niet te vergelijken zijn met Iederwijs en Vrije School, anderzijds zouden we veel van die Stebo en Luzac aanpak kunnen leren. Luzac adverteert op haar sites en op haar flyers met “Geen studiehuis bij ons”. En daar komen ouders en leerlingen op af.
Blijft over dat het een wrange zaak is dat alleen diegene die dit kunnen betalen er voor in aanmerking komen. Maar reguliere scholen met een Luzac achtige aanpak zijn er echt nog wel.
Meer informatie
Meer informatie (uit 2005), ook rechtstreeks.