We kregen opnieuw een rapport in handen waarin de onderwijsinspectie uitermate kritisch is op een de essentiele aspecten van het competentiegericht leren. Het gaat hier om de zogenaamde EVC centra. Dat zijn afdelingen van de mbo’s waar men studenten beoordeelt op zogenaamde eerder verworven competenties (of elders verworven competenties). Met die EVC’s behoeven de studenten niet meer alle lessen (projecten? modules? ) te volgen, maar hun competentielijstje wordt op voorhand gedeeltelijk afgevinkt.
Dat lijkt verstandig: als iemand al iets kan, dan hoeft hij daar geen les in te volgen. Vooral bij volwassenen zal dat soms het geval zijn. Maar bij EVC’s gaat het anders dan bij tentamens om veel en veel vagere “competenties”. Daar waar je in het verleden een student een vrijstelling kon geven op basis van toetsen die hij elders had gehaald, of, nog veel eenvoudiger, kon zeggen dat de student alleen de toets moest doen, daar worden nu allerlei competenties in een EVC centrum afgestempeld. Een jaar of zpo geleden was dit mechanisme in het nieuws omdat men in Rotterdam de EVC centra wilde inschakelen om elke bijstandsgerechtigde een mbo-diploma te geven omdat men anders niet aan het werk kon komen en omdat me, als volwassene, toch al veel levenservaring heeft.
De laatste tijd zijn er reclamespotjes op o.a. TV waarin mensen worden opgeroepen hun competentie te laten meten. Dat zijn toch utermate goedkope manieren om heel Nederland hoog opgeleid te maken.
Als er in het EVC centrum problemen zijn, dan zijn diezelfde problemen natuurlijk ook bij het reguliere beoordelen van competenties aan een mbo. Het zijn dezelfde procedures en mechanismes. Dezelfde vage bewoordingen.
Nu blijkt volgens de inspectie dat die EVC centra in slechts EEN van de 49 situaties te voldoen. Bij alle andere kun je er dus niet op vertrouwen dat de afgegeven competentiestempels ook maar enige waarde hebben. De conclusie kan niet anders zijn dan dat er geen enkele controle meer is op het eindniveau van de afgestudeerde mbo’er. En dat betekent zonder enige twijfel dar er geen enkele druk meer ligt op het nibveau van het mbo.
Des te verbijsterender is het te moeten lezen dat de inspectie er wel vertrouwen in heeft dat het allemaal goed zal komen.
Bijlage: het inspectierapport.
Niet uitdelen
Het rapport is inhoudelijk inderdaad vernietigend. Het vertrouwen van de inspectie dat het allemaal goed zal komen is op dit moment geheel misplaatst. Men is al zo’n tien jaar bezig met het ontwikkelen van EVC en dan is dit resultaat bijzonder teleurstellend. De inspectie heeft het over een “verbetertraject”maar dat is veel te eufemistisch uitgedrukt. Als je het rapport nuchter leest dan deugt er helemaal niets van. En dat zal niet wezenlijk veranderen want dat zou de EVC-centra veel te veel geld gaan kosten. Dus zullen er wat kosmetische aanpassingen volgen en zal de inspectie een volgende keer (de laatste beoordeling) het vertrouwen dat het allemaal goed komt , naar men hoopt, verzilveren opdat de contracten blijven lopen en de diploma-uitdeling kan blijven doorgaan. Mijn advies voor scholen die nog willen gaan voor echte kwaliteit. Doe de intake in principe zelf of als je toch gebruik maakt van EVC-centra, vaar er niet blind op. Vertrouw op eigen stevig beleid en op het beoordelingsvermogen van goede docenten en ga NIET uitdelen.
De constatering van de redactie van deze site dat “dezelfde problemen zich natuurlijk ook bij het reguliere beoordelen van competenties aan een MBO zullen voordoen” kunnen we ook bij de inspectie neerleggen. Het heeft allemaal natuurlijk te maken met dat hele competentiegerichte onderwijs en de manier waarop dat vorm wordt gegeven.